Depresyon, günümüzde tüm toplumlarda yaygın olarak görülen sağlık sorunlarından biridir. Ülkemizde nüfusun ila ’sinin farklı düzeylerde depresyon sorunu yaşadığı görülür. Yaygın olarak görülen ve ciddi derecede öneme sahip olan depresyonun ölçümünde Beck Depresyon Ölçeği, pratik ve önemli bir araçtır.
Beck Depresyon Ölçeği, Dr. Aaron Temkin Beck tarafından geliştirilen ve depresyon şiddetini ölçmeye yarayan bir testtir. Bu testte çoktan seçmeli 21 adet soru bulunur. Beck Depresyon Ölçeği testinin geliştirilmesi sayesinde depresyon ölçümleri hastanın kendi düşünceleri üzerinden kurulmaya başlanmış ve psikodinamik perspektiften uzaklaşılmıştır. Bu durum, sağlık alanında önemli değişimlere neden olmuştur.
Aaron Temkin Beck, 1921 yılında Amerika’da doğan bir psikiyatristtir. Bilişsel davranışçı terapinin kurucusu olarak bilinir. Eğitim hayatına Yale Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde başlayan Beck, Pensilvanya Üniversitesi’nden emekli olduktan sonra Beck Enstitüsü’nü kurmuştur. Burada uluslararası geçerliliğe sahip olan psikoloji testlerini hazırlamıştır. Aaron Temkin Beck’in hazırladığı testler şunlardır:
Tıp fakültesini bitirdikten sonra nöroloji ile ilgilenmiş ve 1952 yılında ilk psikiyatri makalesini yazmıştır. 1956 yılında psikanalist olduktan sonra 1960’lı yıllarda bilişsel terapi alanında çalışmaya başlamıştır. Beck, bilişsel davranışçı terapiye geçtikten sonra depresyona ve anksiyeteye bakışı değiştirmiştir.
Depresyon, kişileri sosyal ve aktif yaşamdan uzaklaştıran, çevreye karşı duyarsızlaştıran ve sürekli olarak mutsuzluk hissi veren bir rahatsızlıktır. Depresyonda olan kişilerin iç motivasyonu azalır veya tamamen kaybolur. Depresyon yalnızca mutsuzluk haliyle kendini gösteren bir rahatsızlık olmadığı için tedavisi önemlidir. Bu noktada Beck Depresyon Ölçeği testi, kişinin son 1 hafta içerisinde ne kadar yoğun şekilde depresyon yaşadığını ölçmek amacıyla kullanılır. Depresyonun yoğunluğunu ölçmeye yarayan Beck Depresyon Ölçeği testinde kişi, sorulara kendi duygu durumunu tanımlayan en uygun seçeneği seçer. Beck Depresyon Ölçeği testi kişinin depresyon yoğunluğunu ölçmeye yarayan bir araç olduğu için önemlidir.
Beck tarafından 1961 yılında geliştirilmiş olan Beck Depresyon Ölçeği testi, 13 yaş ve üzeri bireyler için uygundur. Bu yüzden 13 yaş altı çocuklara uygulanmaz. Uygulanması yaklaşık 10 dakika gibi kısa bir süre alır. Depresyon belirtilerini ve karakteristik tutumu ölçen bu değerlendirme önemli bir tarama aracıdır.
Test, ilk olarak 1961 yılında geliştirilmiştir. Ancak 1978 ve 1996 yıllarında revize edilmiştir. Testin kâğıt formu ve bilgisayar formları bulunur.
Beck depresyon testi kişinin depresyonda olup olmadığını teşhis etmek için kullanılmaz. Sadece depresif halin son 1 hafta içerisinde ne denli yoğun hissedildiğini ölçmek amacıyla kullanılır. Depresyon, sadece doktor ve sertifikalı ruh sağlığı sağlayıcısı tarafından teşhis edilir ve tanı konur. Online psikolog uzmanlar tarafından hazırlanan testin amacı depresyonun varlığını kanıtlamak değil, yoğunluğunu ölçmektir. Depresyonun yoğunluğunu ayırt edebilmek tedavi şeklini ve sürecini belirlemede etkilidir.
Çoktan seçmeli 21 sorudan oluşan Beck depresyon testi, kişiyi 2 ana grup altında irdelemeye yardımcı içerikten oluşmuştur. Kişileri duygusal ve fiziksel olarak değerlendiren bu test ile doğru ve detaylı tarama yapılması amaçlanır. Psikolojik destek sürecinde uzmana yol gösteren Beck Depresyon Ölçeği, kişinin durumunu yalın bir şekilde ortaya çıkarır.
Depresyon tedavisinde terapi yöntemlerinin rolü büyüktür. Ancak hangi terapi yönteminin kullanılması gerektiğini doğru bir şekilde belirlemek çok daha önemlidir. Beck depresyon testi ile danışanların hangi terapiye ihtiyaç duyduğu belirlenebilir.
Psikiyatrik hasta gruplarına ve sağlıklı kişilere uygulanan, kendini değerlendirme ölçeği Beck Depresyon Envanteri, depresyon yoğunluğunu ölçer. Özellikle psikiyatrik hasta gruplarında depresif belirtilerin düzeyini, riskleri ve şiddet değişimini ölçmeye yarayan Beck Depresyon Envanteri, uluslararası kabul gören bir ölçektir. 21 soruda Likert tipi ölçüm yapılmasını sağlar. 10 dakika süren testte yer alan soruların çoktan seçmeli 4 maddesi bulunur. Her madde farklı şekilde puanlanır ve toplam puana göre depresyon yoğunluğu ölçülür. Toplam puanın yüksek çıkması depresyon yoğunluğunun yüksek olduğunu gösterir.
Depresyon şiddetini ölçmeye yarayan Beck Depresyon Envanteri Türkiye’de ve dünya genelinde hala kabul görür ve kullanılır. Kişideki depresyon yoğunluğunu belirleyen önemli bir araç olduğu için 13 yaş ve üzeri tüm bireylerde yaygın olarak kullanılır.
Beck Depresyon Envanterinin en önemli özelliği depresyona 2 faktörlü yaklaşım sağlamasıdır. Depresyon belirtileri hem duygularda hem de bedende ortaya çıkar. Beck depresyon testi ile bu iki faktör ölçülür. Bu sayede kişi hakkında daha doğru ve daha kapsamlı teşhis konulmasını sağlar.
Duygu alt ölçeğinde, hatalar, geçmiş başarısızlıklar, suçluluk duyguları, kötümserlik, kendini beğenmezlik, değersizlik hissi, intihar düşünceleri, cezalandırılma duyguları ve kendini eleştirme durumu incelenir. Somatik alt ölçekte ise ağlama, üzüntü, ilgisizlik, haz kaybı, asabiyet, ajitasyon, iştah değişimleri, enerji kaybı, kararsızlık, yorgunluk, konsantrasyon güçlükleri, cinsel iştah kaybı ve uyku düzenindeki değişiklikler incelenir. Beck Depresyon Envanteri, kuramsal veya ampirik olarak türetilmemiştir. Klinik gözlemlere dayanan bir ölçektir.
Beck depresyon testinde alınan puanlar depresyon seviyesi hakkında bilgi verir. Bazı istisnaların olmasına rağmen bu ölçüm aracı sayesinde rahatsızlıkları teşhis etmek kolaylaşır. Beck Depresyon Ölçeği ile alınan puanlar aşağıdaki gibi değerlendirilir:
Depresyon belirtileri gösteren veya depresyon şüphesi bulunan kişilere doktorlar depresyon yoğunluğunu anlamaya yardımcı olan testleri genellikle online ortamda yapar. Testler kağıt formlarda da yapılabilir. Testlerdeki soruların seçilen şıkları puanlanır ve toplam puan hesaplanır. Test sonuçlandıktan sonra toplam puan baz alınarak kişinin depresyon yoğunluğu ve şiddeti tespit edilir.
Beck Depresyon Ölçeği testini online olarak kendiniz de çözebilirsiniz. Ancak test sonucuna göre kişinin kendi kendine tanı koyması veya uzman doktor dışındaki herhangi birinin tanı koyması doğru bir yaklaşım değildir. Desteğe ihtiyacınız olduğunu düşünüyorsanız sitemizdeki bulunan uzmanlardan farklı kategorilerde online seans alabilirsiniz.