kidologlogo

Sosyopat Kime Denir? Nasıl Tedavi Edilir?

Sosyopati, Antisosyal Kişilik Bozukluğu (APD / ASPD) olarak da bilinen zihinsel durum tanımının kısaltmasıdır.



Sosyopat Kime Denir?

Sosyopati, Antisosyal Kişilik Bozukluğu (APD / ASPD) olarak da bilinen zihinsel durum tanımının kısaltmasıdır. Antisosyal kişi bozukluğu; ruh sağlığı uzmanları tarafından diğer insanların haklarının ihlalini tekrar etme, kurallara ve sosyal normları umursamama şeklinde tanımlanır. Diğer insanların duygularını anlamakta zorlanan sosyopatlar, agresif ve dürtüsel davranır. 

Genellikle yıkıcı ve zalim davranışı olan kişileri tanımlamak için kullanılsa da sosyopat kelimesi psikolojik bir terimdir. Empatiden yoksun olan sosyopat kişilerin vicdanları yok denecek kadar azdır. Ciddi bir akıl sağlığı sorunu olan sosyopati diğer insanlar gibi işlev görmeyi zorlaştırır.

Sosyopat kişiler, kendinden başkalarının duygularını yok sayar, kötü davranışları yüzünden pişmanlık duymaz. Kısacası sosyopat; empati, utanç, suçluluk veya pişmanlık gibi duyguları hiç deneyimlemeyen ya da az yaşayan kişiye denir.



Sosyopat Kişilik Özellikleri Nelerdir?

Sosyopatların en belirgin kişilik özelliği benmerkezci olmalarıdır. Başkalarına empati duymama, kişisel tatmin peşinde olma gibi kişilik özellikleri de öne çıkar. Başkalarıyla yakınlık kuramama durumu da sosyopat kişilik özelliklerinden birisidir. Ruh sağlığı uzmanlarının kullandığı DSM-5 kılavuzunda bir kişinin sosyopat olması için taşıması gereken kriterlerden sıralanmıştır:



  • Duyarsızlık ya da başkalarının iyiliği için endişe duymama
  • Sorumsuzluk
  • Manipülatiflik
  • Dolandırıcılık
  • Düşmanlık ve öfke
  • Risk almak
  • Dürtüsellik ya da düşünmeden hareket etme

Bu kriterlerden başka sosyopat kişileri tanımlayacak farklı özellikler de vardır. 

Sosyopat kişiler genellikle neyin doğru neyin yanlış olduğunu görmezden gelir. Sıklıkla yalan söylerler ve başkalarına saygı duymazlar. Kibirli olmaları da belirgin kişilik özellikleri arasında yer alır. Başkalarını manipüle etmek için hoş ve çok etkileyici görünebilirler.



Sosyopat Kişilik Bozukluğu Nedenleri

Genler ve deneyimlerle şekillenen kişilik benzersizdir. İnsanın kendini ve dış dünyayı nasıl anladığı buna göre nasıl davrandığı kişilik olarak tanımlanabilir.

Sosyopat kişilik bozukluğunun nedenleri tam olarak bilinmemektedir. Ancak genel olarak genetik yatkınlık, istismar, beyin gelişiminde yaşanan sorunlar nedenler arasında sayılabilir. Özellikle ihmal ve istismarın sosyopat kişilik bozukluğunda etkili olduğu düşünülmektedir. 

Sosyopat kişilik bozukluğunu tetikleyen bazı risk faktörleri vardır:



  • Çocuklukta davranış bozukluğu teşhisi
  • Çocukluk dönemlerinde istismar ya da ihmal yaşamak
  • Aile içi şiddet ve aile sorunları
  • Ailede akıl sağlığı sorunun genetik olması

Sosyopat Kişilik Bozukluğu Nasıl Tedavi Edilir?

Ciddi bir akıl sağlığı sorunu olan sosyopat kişilik bozukluğu tedavi edilebilir. Sosyopati tedavisinde hastanın durumun farkında olması ve tedaviye katılım sağlaması önemlidir. Tipik olarak sosyopati tedavisinde, psikoterapi ve ilaç kullanımı söz konusudur.

Genellikle sosyopatlar yardım almayı düşünemezler, çünkü durumun farkında olmazlar. Her zaman diğer insanların hatalı olduğunu düşünürler. Antisosyal kişilik bozukluğu olan kişilerin çoğu zaman tedaviye yönlendirilmesi yakınlarının çabaları sayesinde olur.

Kendi davranışlarını anormal görmeyen sosyopatların tedavisi zordur. Empati eğitimi, öfke yönetimi gibi terapiler tedavide öne çıkar. Terapi ile davranışların zamanla düzelmesi mümkün olabilir. Tedavi planı kişinin gösterdiği davranış bozukluklarına göre şekillenir.



Sosyopat Nasıl Davranır?

Bir sosyopat her zaman davranışlarından anlaşılmaz. Sosyopatlar özellikle başkalarını manipüle edecek şekilde kibar ve iyi görünebilir. Ancak bu görünüşün altından açığa çıkan davranışları sosyopat olduğun sinyallerini verir. Bir sosyopatın davranış özellikleri şu şekilde sıralanabilir:



  • Sinsi ya da aldatıcı eğilimler
  • Güç ve hakimiyet açlığı
  • Düşmanca ve saldırganca davranma
  • İstediklerini elde etmek için acımasız olma
  • Sorumsuzca kararlar verme
  • Kolayca öfkelenme
  • Yüzeysel cazibe ve ikna gücü
  • Vicdansızlığı açığa vuran davranışlar
  • Hiç bir şeyden pişman olmama
  • Ahlaka aykırı davranışlar
  • Manipülatif eğilimler

Sosyopat Duygu Hisseder mi?

Sosyopatlar, benmerkezci olurlar ve tüm dünyanın onlar için döndüğünü düşünürler. Duyguları sadece kendilerine bir şeyler kazandıracaksa iyi bir şekilde kullanırlar. Yüksek seviyedeki sosyopatlar duyguları taklit etme konusunda oldukça iyidirler. Sosyopatların hissettiği duygular öfke, endişe veya korku gibi duygulardır.

Bunlar dışında pek bir duygu hissetmezler. Duyguları kendi amaçları için kullanma yetenekleri vardır. Üzgün görünebilirler, hatta ağlayabilirler ancak bunlar hiçbir zaman gerçek olmaz. Sadece amaca ulaşmak için duyguların taklit edilmesidir.



Bir Sosyopat Aşık Olabilir mi?

Sosyopatlar, aşk ve sevgi duygularını çok iyi şekilde taklit edebilir. Âşık gibi görünebilirler. Asıl amacına uygun bir şekilde birini çok seviyormuş gibi hissettirmeleri de olasıdır. Ruh sağlığı uzmanı Dr. Darrel Turner, "Bir sosyopat, sevgi duygularını taklit etmekte gerçekten iyi olabilir" diyerek bu durumu açıklamaktadır.  

Bir sosyopat ihtiyaçlarını karşıladıktan sonra âşık durumu sona erer. İlişkilerinde manipülatif ve kontrol edici olma eğilimindedirler. Partnerlerini incitebilir, çok kötü davranabilirler ve bunu yapmaktan dolayı kötü hissetmezler. Bir sosyopat inanılmaz derecede âşık görünebilir ancak bu sadece ihtiyaçlarını karşılamak için uyguladığı bir taktiktir.



Sosyopatlar Asosyal mi?

Başkalarının duygularına ve haklarına aldırış etmeme şeklinde karakterize olan sosyopatlık kronik bir ruh sağlığı bozukluğudur. Sosyal normlara da aldırış etmeyen sosyopatlar kendi çıkarları için sosyal ilişkiler kurabilirler.

Ancak bu ilişkiler gerçek bağlarla kurulmaz. Sosyopat kişiler sadece kendi amaçlarına hizmet edeceği zaman başka insanlarla sahte arkadaşlıklar kurar. Kibirli ve yüzeysel bir çekiciliğe sahip olan sosyopatlar aslında asosyaldir. Sahte sosyal becerileri sayesinde toplum içinde insanlara zarar verecek ilişkiler yaratabilirler.



Psikopat ve Sosyopat Arasındaki Fark Nedir?

Hem psikopatlar hem de sosyopatlar, antisosyal kişilik bozukluğuna sahip olur. Psikopat kişilerin antisosyal kişilik bozukluğu sosyopatlarınkinden daha üst seviyededir. Sosyopatların empati yeteneği, vicdanları sınırlı olsa da var olabilir.

Psikopatlarda ise empati yeteneği ve vicdan olmaz. Sosyopatlar sorumsuz davranırken psikopatlar stratejik davranır. Sosyopatlar birkaç yakın ilişki ve bağ kurabilirken psikopatların yakın ilişkileri ya da bağları yoktur. Psikopatlar başkalarına zarar vermekten keyif alırlar. Sosyopatlar çıkarları için başkalarına zarar verirler. Sosyopatlar sömürüye, psikopatlar şiddete yatkındır.



Psikopati ve Sosyopati nedir? Aralarındaki Farklar Nelerdir?

Sosyopat ve psikopat, antisosyal kişilik bozukluğunu ima eden terimlerdir. Mental Bozuklukların Teşhis ve İstatistik El Kitabı'nda her iki terimin de karşılığı yoktur.

20 yıl önce bu terimler kitaptan çıkarılmıştır. Sosyal kültürde ise terimlerin kullanımı devam etmektedir. Anti sosyal davranışlar her iki ruh sağlığı bozukluğu için geçerlidir. Ancak sosyopati ve psikopati arasında önemli farklar vardır:



  • Sosyopatlar, psikopatlara kıyasla daha dürtüsel ve düzensiz hareket etme eğilimindedir.
  • Sosyopatlar genellikle bir işi veya aile hayatını sürdürmek için mücadele ederken, psikopatlar düzenli bir hayata sahip olabilir.
  • Psikopatlar genellikle bağlanma oluşturmak için mücadele ederken, sosyopatlar benzer düşünen bir bireye bağlanabilir.
  • Psikopatlar, sosyopatlardan daha az suçluluk yaşayabilir.

Paranoid Sosyopat Nedir?

Paranoid kişilik bozukluğu, genel güvensizlik ve başkalarına karşı duyulan sürekli şüphe ile karakterize edilir.

Sosyopatlarda bazen paranoid kişilik bozukluğu da görülebilir. Sosyopatlar genellikle suça eğilimli, suç işleyen kişilerdir. Suç işlerken de paranoyak düşüncelere kapılabilirler. Paranoid sosyopat, paranoid kişilik bozukluğu özelliklerini de taşıyan sosyopatlar için kullanılır.



Asosyal Sosyopat Nedir?

Sosyopatlar antisosyal kişilik bozukluğuna sahip olan kişilerdir. Sosyal sosyopatlar insanlardan uzak kalarak amaçlarına ulaşmanın farklı yollarını ararlar. Sosyopatlar, asosyal davranışlar göstermeyebilir. Duyguları taklit edebildiklerin sahte sosyal ilişkiler kurabilirler. Asosyal psikopatlar, en az ilişkiyle amaçlarına ulaşmaya çalışır.



Sosyopatlık Sonradan Olur mu?

Sosyopatlık doğuştan gelmez. Çevresel etkenlerle sonradan meydana gelir. Psikopatlık ise bunun tam tersi olarak doğuştan gelir. Sosyopatlığın gelişmesini destekleyen çevresel koşullar vardır. İstismara uğramak, tacize uğramak, aile içi şiddetle büyümek gibi etkenler sosyopatlığın gelişmesinde etkilidir.

 

237298

Kişi Okudu

Kidolog
KidologLogo

TR

Teknik Destek
(10:00-23:59)

+90(850) 840 11 39

App Store

Google Play

Spotify

karekod

' Bilinçli ebeveynler mutlu nesiller '

* Kidolog E-Bülten Üyeliği ile Bizden Haberdar Olun

© 2024 kidolog.com /Tüm hakları saklıdır.