Osteoporoz Kemik Erimesi Nedir? Tedavisi Var Mı?
Osteoporoz (Kemik Erimesi) Nedir?
✅Osteoporoz, düşük kemik kütlesi ve kemiğin mikro yapısının bozulması sonucunda, kemik kırılganlığının ve kırık olasılığının artması ile gerçekleşen sistemik bir iskelet hastalığıdır.
✅Osteoporoz yaş, lokalizasyon, tutulan kemik doku, etiyoloji ve histolojik görünüm gibi faktörler göz önüne alınarak sınıflandırılabilir.
✅Etiyolojik faktörlere göre iki tipe ayrılır; Birincil Osteoporoz, İkincil Osteoporoz.
✅Birincil osteoporoz, altta yatan bir hastalık olmaksızın karşımıza çıkabilir.
Tip 1 Osteoporoz: 50-75 yaş arasındaki kadınlarda görülür, esas kemik kaybı trabeküler kemiktedir ve en sık vertebra ile el bileği kırıkları karşımıza çıkar.
Tip 2 Osteoporoz: 70 yaş ve üzerinde sık görülür. Trabeküler ve kortikal kemik kaybı olur, en sık vertebra ve kalça kırıkları meydana gelir.
✅İkincil osteoporozun bazı sebepleri; endokrin nedenler, gastrointestinal nedenler, romatoit artrit, artmış protein üretimi, kalsiyum eksikliği, malign hastalıklar, ilaç kullanımı, immobilizasyon. ✅Osteoporozda en sık vücudun yükünü taşıyan ve trabeküler yapıda olan omurlar etkilenir.
✅Özellikle ileri yaşlarda omurlardaki çökme kırıklarına bağlı olarak boyda kısalma görülebilir.
✅Kemikler sürekli olarak yapım yıkım olaylarının devam etmesi ile yenilenen canlı dokulardır. ✅Kadınlarda 40 yaşına kadar yapım yıkım olayı dengeli bir şekilde devam eder ama bu yaştan itibaren yılda %0.5'lik bir oranda geri dönüşümsüz bir kemik kaybolur.
✅Özellikle menopozdan itibaren daha da hızlanır ve menopozda olan bir kadın her yıl trabeküler kemiklerinin %5'ini ve tüm vücut kemik dokusunun yaklaşık %1'ini kaybeder.
Osteoporozda Risk Faktörleri
*65 yaş üstü *vertebral kompresyon kırığı *40 yaşından sonra frajilite kırığı *aile öyküsü *glukokortikoid tedavisi *düşme *yetersiz fiziksel aktivite *osteopeni *erken menopoz *histerektomi *hipogonadizm *hiperparatiroidizm *malabsorbsiyon sendromu *osteopeni
✅Osteoporoz riski yaşla birlikte artar ve özellikle kadınlarda erkeklere göre daha sık görülmektedir. ✅Osteoporozda Tanı; kemik ölçümleri hızlı kolay yapılabilen testlerdir, çok çeşitli yöntemler var vardır en çok tercih edilen DEXA'dır.
Kemik Mineral Yoğunluğu
⚠️Normal: T skoru -1/+1
⚠️Osteopeni: T skoru -1/-2,5
⚠️Osteoporoz: T skoru <-2,5
Osteoporozda Tedavinin Amaçları
*Yaşam kalitesini arttırmak
*kaybolan kemik kütlesini revize etmek
*komplikasyonları önlemek, geciktirmek