Ölüm Çocuklara Nasıl Anlatılır?

Ölüm durumunda çocuğa en kısa sürede bilgi verilmeli ve sormak istediklerini sorması sağlanmalı ve sorularının dürüstçe yanıtlanması oldukça önemlidir.  

Çocuklar ölümü nasıl anlamlandırır?

Çocuklar 2-3 yaşlarında ölümü kişinin uyanacağı uzun bir uyku ya da geri döneceği bir yolculuk gibi düşünür. 

4-5 yaşından itibaren ise ölümü anlamaya başlar ve ölen kişinin geri gelmeyeceğini anlar.Bu dönemde ölen kişinin kendinin bir davranışı yüzünden öldüğünü düşünebilir. Bu nedenle ölüm saklanmadan çocuğa anlatılmalıdır. 

Cenazeye ise 7 yaşından itibaren götürülebilir. Ancak istemiyorsa zorlanmamalıdır. 

Soyut dönemle birlikte 10-11 yaşından itibaren ise çocuk ölümün son olduğunu anladığı gibi her canlı için değişmez son olduğunu anlamlandırabilir.

Ölüm karşısında çocuğun tepkileri yaşına, mizaç özelliklerine ve ölen kişinin yakınlığına göre değişir. Önce inkar sonra suçlama ve sonrasında saldırganlaşma ya da içe kapanma görülebilir.

Ölüm çocuklara nasıl anlatılmalı?

Ölüm durumunda bunu açıklayacak kişi çocuğun yakın gördüğü biri olmalıdır. Bu kişi genelde ebeveyn olur. Bir uzman bu durumu açıklamamalıdır.

Ölümün açıklanacağı yer çocuğun sık gitmediği, bilmediği bir yer olarak seçilmelidir. 

“Kaybettik” , “gitti”, “melek oldu” ve “vefat etti” gibi kelimeler çocuğun kafasını karıştırabileceğinden onun yerine ölüm kelimesi kullanılmalıdır. 

Çocuğa ölen kişi için “o gökyüzünden bizi izliyor, bu kelebek aslında o” gibi ifadeler kullanılmamalıdır. 

Çocukların bu durumda duygularını yaşamasına ve ağlamasına izin verilmelidir. Soru sormaya teşvik edip onun sorduğu kadarına cevap verilmeli ve gereksiz detaylı açıklamalardan kaçınılmalıdır. 

Ölüm 4-5 yaşlarındaki çocuğa hayvanlar ve bitkiler üzerinden anlatılabilir. Hikaye kitaplarından yardım alınabilir. “Her şeyin başlangıcı ve sonu vardır. Bitkiler, hayvanlar ve insanlar doğar büyür sonra kimisi hastalıktan kimisi yaşlandığı için kimisi bir kaza sonucu ölür. Ölen kişinin artık kalbi atmaz. Yemek ve uyku gibi ihtiyaçları olmaz.” Tarzında açıklanabilir. 

Çocuklar ölümle ilgili kendine ya da sevdiklerine ne olacağını merak edip kaygılanabilir. “Bizim daha beraber yaşayacağımız uzun yıllar var, hem daha yeni bu yaz için tatil planı yaptık.” deyip uzun vadeli planlar anlatılıp kaygısı azaltılabilir. 

Eğer ölüm durumunda çocuğun kaygısı günlük hayatını etkiliyorsa uyku- iştah sorunları, alt ıslatma gibi sorunlar yaşıyorsa uzman desteği almak gerekmektedir. 

Danışmanlık almak için Tıklayınız.