Monofobi Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Yalnızlık korkusu, özellikle duygusal ilişkilerde son derece büyük problemlerin meydana gelmesine neden olan bir rahatsızlıktır. Monofobi rahatsızlığı bulunan kişi, yalnız kalmaktan korkması sebebiyle karşısındaki insanlara yoğun duygular beslemese dahi mevcut ilişkiyi devam ettirir. Çünkü bu süreçte mevcut insanlarda en baskın yaşanan his, yalnızlıktan korkma duygusudur. Bu his, ilk etapta kişiye rahatlık sunsa dahi, zaman ilerledikçe işlerin iki taraf için de son derece karmaşık bir hale getirir. Bu nedenle bir insan ne şekilde olduğu fark etmeksizin tek başına kalmanın o kadar korkulacak bir durum olmadığını öğrenmelidir.

Monofobi Nedir?

Monofobi nedir sorusuna, bir insanın yalnız kalmaktan aşırı oranda korktuğu ve bu durumu takıntı haline getirdiği bir çeşit psikolojik rahatsızlıktır şeklinde cevap verilebilir. Yetişkinlere göre ergenlik çağında olan çocuklarda daha fazla görülür. Bu rahatsızlık; aynı zamanda autofobi, otofobi, izofobi, isolofobi, erofobi ya da yalnız olma korkusu gibi farklı isimlerle dahi adlandırılır. Hastalığın kökeni incelendiği zaman mono kelimesinin tek ya da bir anlamlarına geldiği görülür. Fobi sözcüğü ise korku anlamını taşır. Bu psikolojik rahatsızlık yalnızca insanlarda değil, hayvanlarda dahi sıklıkla görülür.

Monofobi Belirtileri Nelerdir?

Monofobi rahatsızlığının belirtileri kişilerdeki durumun ciddiyeti kapsamında farklılık gösterebilir. Genel anlamda monofobi belirtileri şu şekilde sıralanabilir:

Monofobi rahatsızlığı bulunan bir insan gece uyurken dahi yalnız başına ve sessiz şekilde oturmaktan kaygı duyar. Bu tip insanlar, yanlarında birisi yokken bilgisayar ya da televizyondan ses çıkaracak içerikler açmak isterler. Ses yoksa dahi ortamda ışık olması bile kimi insanlar için son derece önemli olabilir.
Kişi, normal şartlarda içinde yer almak istemediği ortamlarda dahi sadece yalnız kalmamak için bile mevcut ortamda kalma konusunda kendini zorlayabilir.
Kişinin vücudu yalnız kaldığı zaman panik atak rahatsızlığına benzer belirtiler gösterebilir.
Kişi, yalnız kaldığı zaman içinde oluşan kaygı hissinden dolayı bayılacağından dahi korkabilir. Bu nedenle yakınlarında sürekli olarak birilerinin bulunmasına ihtiyaç duyar.
Ölüm korkusu da bu rahatsızlığın bulunduğu kişilerde sık sık görülen bir endişe şeklindedir. Bu tip durumlarda ilgili rahatsızlığa agorafobi gibi ekstra fobiler de eşlik edebilir.

Bunun dışında yalnızlık korkusu belirtilerinde bazı fiziksel ve duygusal durumlar da söz konusu olur.

Fiziksel Belirtiler

Monofobi rahatsızlığının fiziksel belirtileri kısaca şöyledir:

Kalp atışlarında hızlanma
Mide bulantısı
Sıcaklık basma hissi
Terleme
Kulak çınlaması
Nefes darlığı
Baş dönmesi
Boğulma hissi
Baş ağrısı
Bacak ve ellerde uyuşma hissi
Titreme
Göğüs sıkışması
Baygınlık hissi

Duygusal Belirtiler

Yalnızlık korkusu yaşayan kişilerde meydana gelen duygusal belirtiler şu şekildedir:

Gerçekte mevcut olmayan şeylere inanmak
Ölüm korkusu
Bayılacakmış gibi hissetmek
Kontrol duygusunun kaybedileceğini hissetmek
Gerçeklik algısını kaybetmek

Monofobi (Yalnızlık Korkusu) Neden Olur?

Monofobi yani yalnızlık korkusunun nedenleri arasında pek çok farklı unsur söz konusu olur. Genetik faktörler, bir insanın monofobi rahatsızlığı yaşanmasına sebep olan unsurlar arasında yer alır. Eğer birinci derecedeki akrabalarda monofobi ya da buna benzer bir fobi durumu söz konusu ise, kişide monofobi görülme olasılığı artış gösterir. Bunların yanı sıra, ilgili rahatsızlığı tetikleyen birtakım durumlar da söz konusudur. Bu durumlara örnek vermek gerekirse;

Bir insanın yaşamı boyunca karşılaştığı çeşitli zorluklar,
Travmatik bir şekilde terk edilme,
Çok sevilen bir insanın kaybedilmesi,
Yalnız kaldığı süreçte insanın kişinin başına son derece kötü bir şey gelmesi,
Kapalı bir yerde belli süre mahsur kalma gibi durumlar, şeklinde sıralanabilir.

Bu unsurları da kapsamlı biçimde incelemek mümkündür.

1-Ölüm

Ölüm, pek çok psikolojik rahatsızlığın meydana gelmesinde ya da tetiklenmesinde büyük oranda rol sahibi olur. Özellikle çok sevilen ya da son derece yakın bir kişinin, ani şekilde vefat etmesi pek çok insanda psikolojik travma yaratır. Eğer bir insanda monofobi rahatsızlığı ihtimali varsa bu tip durumlarda ilgili sorunlar kendini göstermeye başlar.

2-Travmatik Olaylar

Travmatik deneyimler, genel olarak çocukluk döneminde yaşanır. Bazı çocuklar yaşadıkları bu tarz durumlardan ciddi oranda etkilenirler. Bu durumda da monofobi rahatsızlığı kendini gösterebilir. Ancak bu hastalığın ortaya çıkış süreci yalnızca çocukluk yaşlarında olmaz. Her yaşta ilgili rahatsızlık, meydana gelebilir. İnsanın son derece büyük bir ekonomik buhran yaşaması da travmatik olay sayılabilir. Aynı zamanda taciz, mobing ya da ölüm gibi pek çok olay da yine travmatik olaylar arasında kendine yer bulur.

3-Terkedilme Korkusu

Terkedilme korkusu da aslında pek çok psikolojik sorunun ilk aşaması halinde kabul edilir. İnsanların büyük bir kısmı, hayatlarında yer alan kişilerden kopma korkusu yaşar. Aynı zamanda kaybetme ya da terkedilme korkusu da bunlar arasında yer alır. Bu korku dâhilinde pek çok insan hayatlarında yanlış adımlar atabilir. Ayrıca bu duyguların ilerleme göstermesi durumunun monofobi dâhil pek çok farklı psikolojik rahatsızlığın da meydana gelmesine neden olduğu bilinir.

4-Stres

Stres, pek çok insanın hayatında yer alan bir duygudur. Ancak bu duygunun, çoğu zaman insanlarda psikolojik rahatsızlıkları tetiklediği görülür. Yoğun oranda stres yaşayan insanların, ruh sağlıklarının iyi olmadı pek mümkün değildir. İnsanların yaşadıkları stresin sebeplerin bağlı olarak farklı psikolojik sorunlar ortaya çıktığı bilinir. Monofobi yani yalnızlık korkusu da bunlardan biridir. Yoğun stres durumu sadece monofobiyi değil farklı psikolojik sorunları da beraberinde getirir. Bu durumda ise rahat bir yaşam sürmek son derece zor hale gelir.

5-Gelecek Kaygısı

Gelecek kaygısı, özellikle geç nesilde sık sık kendini gösteren bir duygudur. Yaşanan hayatın mevcut koşulları, imkânlar ya da imkânsızlıklar pek çok insanda gelecek kaygısının oluşmasına neden olur. Gelecek kaygısı ise tüm sorunlarla tek başına baş etmeyi güç bir hale getirir. Bu durumda da çoğu zaman monofobi rahatsızlığı ortaya çıkar. İnsanların büyük bir kısmı yaşam şartlarına ve geleceklerine yönelik endişeler ile tek başına mücadele etmekten korkar. Bu süreçte onlara destek olacak birilerini isterler.

Monofobi Teşhisi Nasıl Konur?

İlgili hastalıktan muzdarip olan bireylerin kendileri ya da çevresindeki insanlar tarafından bazı semptomlar tespit edildiği takdirde, mutlaka en kısa süre içinde bir psikologdan randevu alınması gerekir. Bu noktada rahatsızlığın altında yatan nedenleri tam anlamıyla kavrayabilmek, aynı zamanda farklı bir hastalıkla alakalı olup olmadığını tespit edebilmek adına ilgili kişiden bazı tıbbi testler istenebilir. Monofobi rahatsızlığının teşhisi sırasında ‘’Zihinsel Rahatsızlıkların İstatistik Kılavuzu’’ adı ile bilinen ve Amerikan Psikiyatri Derneği tarafından yayınlanmış olan kaynak, pek çok doktor tarafından sık sık kullanılır.

Monofobi Testi Var mıdır?

Monofobi teşhisi koymak için kesin şekilde yanıt veren herhangi bir test yoktur. Eğer belirtilen semptomlar söz konusu ise ve monofobi rahatsızlığından şüpheleniliyorsa mutlaka ruh sağlığı uzmanlarına başvurmak gerekir. Ruh sağlığı uzmanları, DSM 5 kriterleri kapsamında sorunu değerlendirir. Eğer ilgili kriterler karşılanıyorsa, hastalık için teşhis konulur. Aynı zamanda başka bir rahatsızlıkla alakalı olup olmadığını tespit etmek adına da pek çok test uygulanır.

Monofobi Nasıl Giderilir?

Monofobinin yaratmış olduğu etkileri azaltmak adına evde denenebilecek bazı teknikler mevcuttur. Monofobisi bulunan pek çok insan arka planda çalan bir müziğin, televizyon ya da radyo sesinin yanı sıra evcil hayvan seslerinin dahi kendilerini rahatlattığını belirtir. Bunların yanı sıra kişiler, kendilerini kötü hissettikleri zaman bazı nefes kontrol egzersizleri sayesinde kendilerini rahatlatmaya çalışabilirler. Aynı zamanda meditasyon yapabilirler. Ya da internet üzerinden ilgilerini çeken bir konuya dair araştırmalar yapıp farklı içerikler izleyebilirler.

Monofobi tedavisi kapsamında gerekli görülen süreç; hastanın, hastanın çevresinde yer alan insanların ve danıştığı psikoloğun ortak şekilde gösterdiği çabaya ihtiyaç duyulan bir süreçtir. Kişi, ilk etapta kendisinde bir sorunun söz konusu olduğunu kavramalıdır. Aynı zamanda kendisiyle barışık olmalıdır. İlgili kişi, hissettiği yoğun duyguların aslında normal olmadığını idrak ettiği zaman ayrıca tedaviye istekli olduğu vakit tüm süreç hem konforlu hem de kolay geçer.

Monofobi Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Monofobi, tam anlamıyla tedavi edilebilen aynı zamanda etkileri büyük oranda azaltılabilen bir ruhsal hastalık çeşididir. Monofobinin tedavi edilebilmesi noktasında günümüzde en sık kullanılan tedavi tekniği, bilişsel davranışçı terapisi olarak bilinir.

Bununla beraber, hastanın durumuna ve ihtiyaçlarına göre sistemik duyarsızlaştırma, grup terapisi ya da maruz bırakma terapisi gibi farklı pek çok psikoterapi çeşitleri uygulanabilir. Bu süreçte asıl önem arz eden kısım tedaviye doğru şekilde yanıt verilmesidir. Aksi takdirde olumlu yönde sonuç almak mümkün olmaz. Tedavi yöntemlerinden kısaca bahsetmek de mümkündür.

Maruz Bırakma Tedavisi

Maruz bırakma terapisinde kişi, yaşamış olduğu yalnızlık hissine direkt şekilde maruz bırakılır. Bu tedavi tekniğindeki temel amaç; kişinin korkuları ile tam anlamıyla yüzleşmesidir. Ancak bu durum, kısa süre içinde olmaz.

İlk etapta kişinin yalnızlıktan korkmasındaki temel unsurlar tespit edilir. Ardından bu rahatsızlıktan muzdarip olan birey, ilgili durumlara aşama aşama ve kontrollü bir şekilde maruz bırakılır. Bu sayede zaman içinde hem korkularıyla hem de yalnızlığıyla yüzleşmeye kısmi olarak öğrenmeye başlar.

Maruz bırakma yöntemi sayesinde kişi, hem korktuğu hem de endişelendiği şeylerin esasında düşündüğü kadar sıkıntılı durumlar olmadığının farkına varır. Bu sayede artık yalnız kaldığında kendini panik halinde ya da korku içinde bulmaz. Ayrıca hayatında aldığı kararlar sırasında kendisini de son derece kontrol sahibi hisseder.

Duyarsızlaştırma Tedavisi

Duyarsızlaştırma terapisi aynı zamanda EMDR terapisi şeklinde de tanımlanır. Bu tedavi yöntemi aracılığıyla kişiye geçmiş dönemlerde yaşadığı olumsuz yöndeki deneyimler yeniden yaşatılır. Kişinin bu olumsuz deneyimleri tekrardan işlenir.

Bu hareket ile yavaş yavaş kişi, yaşadığı bu olumsuz deneyimlere karşı duyarsız hale gelir. Bu sayede kişinin eski dönemlerde yaşadığı olumsuz yöndeki deneyimlerine hem farklı hem de olumlu şekilde bir bakış açısı ile yaklaşması sağlanır.

İlaç Tedavisi

İlaç tedavisi, genel olarak psikoterapi tekniklerinin tek başına yeterli gelmediği durumlarda ek tedavi seçeneği olarak tercih edilir. Monofobi rahatsızlığından kurtulmak için ilaç tedavisi genel olarak tek başına yeterli gelmez.

Çünkü ilaç tedavisi kapsamında hastalık tedavi edilmez. Hastalığa bağlı olarak gelişim gösteren bazı semptomlar tedavi edilir. Bu sebeple herhangi bir psikolojik destek alınmadan ilgili rahatsızlıktan kurtulmak adına monofobi ilaçları tercih etmek son derece yanlış bir karar kabul edilir. Çünkü ilaç tedavisi, tek başına bu sorunun tedavisi açısından yeterli bir çözüm değildir.

Bilişsel Davranışçı Tedavi

Bu süreçte hem hasta hem de terapist iş birliğine fazlasıyla önem verilir. Bu tedavi yönteminde hastanın hem düşünceleri hem de duyguları ile sergilemiş olduğu davranışları arasında bağ kurulma amaçlanır. Kişinin bu fobisiyle başa çıkabilmesi adına farklı çözüm yöntemleri üretilir. Ayrıca hastaya yaşadığı sorunları kendi kendine çözme becerisi kazandırılmak amaçlanır.

Bu teknikte kişinin tedavi içim istekli olması, aynı zamanda terapistine de güvenmesi, ortaya pozitif yönde sonuçlar çıkarır. Monofobi tedavisi için %75 oranında bilişsel davranışçı yöntemi tercih edilir.

Monofobi Tedavisi Ne Kadar Sürer?

Monofobi tedavisinin ne kadar süre devam edeceği net bir şekilde belli olmaz. Çünkü bu süreçte hastanın durumu, meydana gelen belirtiler, sürecin ilerleyişi ya da farklı bir hastalığın söz konusu olup olmadığı gibi detaylar büyük oranda etki eder. Bazı tedaviler daha kısa sürerken, bazı hastalarda bu durum daha uzun sürebilir.

Monofobi Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Monofobinin mutlaka tedavi edilmesi gerekir. Aksi takdirde ortaya başka sorunlar da çıkabilir. Bu durum ise kişilerin kendilerini daha kötü hissetmelerine ve korkularının daha çok büyümesine sebep olur. Dolayısıyla monofobi belirtileri tespit edildiği an mutlaka tedavi için planlama yapılması gerekir.

Monofobi ve Otofobi Aynı mıdır?

Yalnızlık korkusu, bir insanın yalnız kalmaktan aşırı oradan korku ve endişe hissi yaşaması ile kendini göstermeye başlayan bir fobi çeşididir. Genel olarak Monofobi adıyla bilinir. Ancak bazı kesim tarafından otofobi ismiyle de anılır. Dolayısıyla monofobi ve otofobinin aslında aynı şeyler olduğunu söylemek mümkündür.

Anksiyete ve Monofobi İlişkisi

Monofobi, insanlarda pek çok sonuçlar doğurabilir. Bu rahatsızlığın en büyük sonucu kişide panik atak görülmesidir. Tüm bunların yanı sıra depresyon, anksiyete ya da aşırı sinirlilik gibi bazı psikolojik sorunların ortaya çıkması dahi söz konusu olur.

Monofobi hastalığından muzdarip olan insanlar, hayatlarında sürekli şekilde başka bir insanın desteğini almaya ihtiyaç duyar. Anksiyete ve monofobi, aslında farklı şeylerdir. Ancak rahatsızlığın sonuçları kapsamında anksiyete sorunu ile karşılaşmak da mümkündür.

Monofobi için Hangi Doktora Gidilir?

Monofobi rahatsızlığı bulunan kişilerin gitmesi gereken doktorlar, alanında uzman kabul edilen bir psikolog ya da psikiyatrist olarak bilinir. Bu tip hastalıkların tedavisi genel olarak uzman psikolog ya da psikiyatrist unvanına sahip hekimler tarafından titiz bir şekilde yürütülür.

Monofobi Olan Kişilerin Özellikleri Nelerdir?

Monofobi sorunu yaşayan kişilerde yoğun olarak korku, panik, endişe ya da yoğun mutsuzluk gibi duyguların ortaya çıktığı görülür. Bu insanlar, yalnız kaldıkları her an kendilerini yoğun oranda baskı altında hisseder. Yalnız başlarına uyku uyumak, yemek yemek ya da dışarıda dolaşmak hatta tuvalete dahi gitmek gibi son derece basit aktiviteleri yapmakta bile fazlasıyla zorluk yaşarlar.

Monofobi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Monofobi Nasıl Geçer?

Monofobi rahatsızlığı ile başa çıkmak diğer fobi çeşitlerine göre biraz daha zor olur. Ayrıca bu sorunu yaşayan bireylerin mutlaka profesyonel şekilde psikolog desteği almaları gerekir. Monofobi, aslında tedavi edilebilen türde bir psikolojik rahatsızlıktır.

Ancak ilk aşama olarak, kişinin bu mevcut durumunu kabul etmesi gerekir. Monofobi sorununa neden olan faktörler, kişiden kişiye farklılık gösterir. Bu nedenle uygulanacak tedavi yöntemlerinde de değişiklik görülmesi söz konusudur. Monofobi, yalnızca tedavi edilerek giderilir.

Monofobi Ne Demek?

Monofobi sözcüğü aslında mono ve fobi sözcüklerinin birleşmesi ile ortaya çıkar. Mono kelimesinin tek ya da bir anlamı, korku şeklinde ifade edilen fobi kelimesi ile birleşir. Bunun sonucunda da yalnızlık korkusu şeklinde ifade edilen monofobi sözcüğü ortaya çıkar. Monofobi, en genel ifade ile yalnızlıktan korkma şeklinde tanımlanır. Kişilerin kendi başlarına yalnız kalmaktan korkmasını ifade eder.