Kış Depresyonu Nedir? Belirtileri Nelerdir?
Kış depresyonu, adından da anlaşılabileceği gibi özellikle kış mevsiminde görülen sorunlardan biridir. Bu depresyon çeşidi kendini iştahsızlık, uyku isteği, halsizlik, hüzün hissi ve mutsuzluk olarak gösterir. Bunun temel nedeni ise hava durumunun insanlar üzerindeki etkisidir.
Bu yazımda kış depresyonu nedir, belirtileri nelerdir, tedavisi nasıl yapılır gibi sorulara yanıt olacağım. Öncelikle kış depresyonu nedir sorusunu yanıtlayarak, bildiğimiz depresyondan farkını açıklayalım.
Kış Depresyonu Nedir?
Yapılan birçok araştırma, hava durumunun insanların duygu ve düşün dünyasını etkilediği yönündedir. Bahar aylarında havalar ısınmaya başladığı ve günler uzadığında daha mutlu ve enerjik olduğunuzu hissetmişsinizdir. Kış aylarında ise daha az enerjiniz olduğunu fark edebilirsiniz. Sürekli olarak kapalı olan havalar, gündüz saatlerinin kısalması insanları olumsuz olarak etkiler. Bu durumlarda kendini mutsuz hissetmek oldukça normaldir.
Kasvetli ve karanlık hava bir süre sonra insanlarda isteksizlik yorgunluk mutsuzluk gibi durumların tetiklenmesine neden olabilir. Birçok durumda kış aylarında insanların uygu dengeleri ve yeme alışkanlıkları da bozulabilir. Bu da kış depresyonunun ortaya çıkmasına neden olabilir.
Yapılan birçok araştırma, kadınların erkeklere oranla bu durumlardan daha fazla etkilendiğini göstermiştir. Farkında olmasa da günümüzde birçok kadın kış depresyonu yaşamakta ve bunun için psikolojik yardım aramaktadır.
Peki, bunun hava durumuna bağlı basit bir mutsuzluk mu yoksa kış depresyonu mu olduğunu nereden anlayacaksınız? Öncelikle mutsuzluk süreniz ve yalnız kalma isteği 2-3 haftayı aşıyorsa, bu durum depresyona dönüşmüş diyebiliriz. Kış aylarında havanın kapalı olması ve seratonin hormonunun daha az salgılanması insanların kendilerini mutsuz hissetmesine neden olur. Bu da bir süre sonra sizi depresyona sürükleyebilir.
Kış Depresyonu Belirtileri Nelerdir?
Kış depresyonu yaşıyorsanız, sürekli yalnız kalma isteği, sürekli mutsuz ve sinirli olmak gibi duygular yaşayabilirsiniz. Bunlar oldukça normaldir. Peki, kış depresyonu nasıl belli olur? Aşağıda vereceğimiz belirtiler, birçok farklı durum için de geçerli olabilir. Ancak bu belirtilerden birden fazlasını uzun süreler boyunca hissediyorsanız, bir uzmandan yardım almanız faydalı olacaktır.
· Yalnızlık: Kendini mutsuz ve yalnız hissetmek, kış depresyonunun başlıca belirtileri arasında yer alır. Bu dönemde kalabalığa karışmak istemiyorsanız ve sürekli yalnız kalma ihtiyacı hissediyorsanız, bunu bir kenara not etmek gerekir.
· Öfke: Kış aylarında depresyon, tıpkı diğer zamanlarda olduğu gibi kimi insanlarda öfke patlamalarına neden olabilir. Bunun yanı sıra sürekli olarak gergin ve olaylar karşısında sinirli tepkiler gösterilebilir.
· Halsizlik: Sürekli olarak sosyal aktivitelerden kaçınma isteğiniz varsa, yorgunluk ve uyuma hissiniz geçmiyorsa dikkat etmelisiniz. Spor yapmaktan kaçınma ve fiziksel aktivitelerden uzak durma hali süreklilik arz ediyorsa, bunu da belirti olarak yazabilirsiniz.
· Özgüven Sorunları: Kış depresyonu, anksiyete iştahsızlık gibi sorunların yanı sıra özgüven problemlerini de beraberinde getirir. Bu süreçte giydiklerinizi kendinize yakıştıramıyor ya da kilo aldığınızı düşünüyor olabilirsiniz.
· Anksiyete: Bu süre içerisinde sürekli olarak kaygı hissetmeniz oldukça normaldir. Nitekim anksiyete, yaşadığınız depresyonun başlıca belirtilerinden bir diğeridir. Birçok konuda olması gerekenden çok daha fazla duyarlı olabilirsiniz. Buna karşın bazılarında duyarsızlaşma da görülebilir.
· Cinsel isteksizlik: Özgüven zedelenmesinin sonuçlarından biri de cinsel yaşamdaki olumsuzluklardır. Kişi kendini iyi hissetmediği için cinsel isteksizlik yaşayabilir.
· Konsantrasyon Bozukluğu: Kış depresyonu süresince okulda ya da işte konsantre olmak çok daha zorlaşacaktır. Elinizdeki işleri tamamlamakta zorluk yaşayabilirsiniz.
· Duygu Durumu: Kışın depresyona girmek, birçok kişinin başına gelebilecek durumlardan biridir. Bu gibi durumların en büyük belirtilerinden biri ise yaşanan olaylara sürekli olarak mutsuz yaklaşma isteğidir.
Kış Depresyonu Ne Kadar Sürer?
Kış depresyonunun süresi, kişiden kişiye değişecektir. Bunun birçok sebebi vardır. Bununla birlikte genellikle sonbaharın son dönemlerinde ortaya çıkar ve ilkbaharın başına kadar devam edebilir.
Depresyon zamanlarında, alacağınız bazı önlemler bu sürelerin kısalmasını sağlayabilir. Ayrıca tedavi içinden çıkılamaz ve hayatınızı tamamen etkileyen bir durumla karşı karşıyaysanız tedavi gerekir. Kimi bireylerde belirtiler yıl boyunca dahi devam edebilir.
Bu tip bir depresyonda olduğunuzu hissediyorsanız, yaşam tarzınızda bazı değişikliklere gitmeli ve bir uzmana başvurmalısınız. Tedavi süreci ve yaşanan değişimler belirtilerin etkisini azaltacak ve yaşam kalitenizi artıracaktır.
Kış Depresyonu Nasıl Tedavi Edilir?
Kış depresyonu tedavisi, kişiye göre farklı şekillerde uygulanabilir. Depresyonun şiddeti, süresi, kişinin öyküsü gibi faktörler tedaviyi etkiler. Kış depresyonu tedavisinde yaşam tarzının değiştirilmesi de çok önemlidir. Tedavi yöntemleri için en çok kullanılanlar şunlardır;
· Psikoterapi: Kış depresyonu tedavisinde en çok kullanılan yöntemlerden biri psikoterapidir. Bu tedavide kişinin düşün dünyasını değiştirmek hedeflenir. Özellikle bilişsel davranışçı terapi bu açıdan çokça kullanılır.
· İlaç Tedavisi: Kış depresyonu tedavisinde, kişinin durumuna göre bazı antidepresan ilaçları da kullanılabilir. Fakat bu noktada, ilaç tedavisinin yalnızca uzman doktor tarafından başlanabileceği unutulmamalıdır. Kişiler kendi kendilerine bu tip ilaçlar kullanmamalıdır. Antidepresan ilaçları kişilerde serotonin ve norepinefrin dengesini kurarak, depresyon belirtilerinin azaltılmasına yardımcı olur.
· Fototerapi: Fototerapi ya da başka bir adıyla parlak ışık tedavisi, güneş ışığını taklit etmeyi amaçlayan bir yöntemdir. Bu yöntemde lambalar kullanılır ve depresyon belirtilerinin hafifletilmesi amaçlar.
Kış Depresyonundan Kurtulma Yolları
Kış depresyonu yaşıyorsanız, tedavinin mutlaka yaşam tarzınızla desteklenmesi gerekir. Bunun için atabileceğiniz bazı adımlar vardır. Bunların başlıcaları şu şekildedir;
· Gün Işığından Daha Fazla Yararlanın: Yukarıda saydığımız belirtileri yaşıyorsanız, yapmanız gereken ilk şeylerden biri de güne erken başlamaktır. Gündüz saatlerinde dışarıda olmak, güneş ışığını daha fazla almanızı ve kendinizi daha iyi hissetmenizi sağlayacaktır.
· Egzersiz Yapın: Çeşitli egzersizler, vücudunuzda endorfin salgılanmasını artırır. Bu da duygu durumunuzda iyileşmeye neden olur. Evde ya da açık havada yapacağınız fiziksel aktiviteler depresyon belirtilerinin azalmasına yardımcı olacaktır.
· Akşam Planlarınızı Artırın: Birlikte zaman geçirmeyi sevdiğiniz arkadaşlarınızla akşamları daha fazla plan yapabilirsiniz. Sinema, bowling ya da voleybol maçı izlemek gibi aktivitelerden ne seviyorsanız ona yoğunlaşarak, birlikte hoşça zaman geçirin. Bu daha fazla mutlu hissetmenizi sağlayacaktır.
· Uyku Düzenine Dikkat: Uykunuzu tam olarak almak, kaliteli bir uyku depresyonun belirtilerin azalmasında önemli konulardan biridir. Düzenli bir uyku rutini oluşturmayı unutmayın.
· Kısa Tatiller Yapın: Yaşadığınız şehirde ya da yakın bir yerlerde hafta sonu için veya günübirlik geziler yapın. Bu günlük monoton yaşantınızın değişmesine de yardımcı olacaktır.
· Beslenme Önemli: Sağlıklı ve dengeli besinleri tercih etmeniz önemli. D vitamini ve omega-3 yağ asitleri bol olan gıdaları tüketirken, ağır ve sağlıksız besinlerden uzak durun.
***
* Bu içeriğin geliştirilmesinde Kidolog Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
* Web sitemizde yer alan bu yazılar, tanı ve tedavi amacı taşımamaktadır. Sayfada tedavi edici sağlık hizmetleri konusunda herhangi öğeye yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi konusundaki tüm işlemleriniz için bir uzmana başvurmalısınız.
Kaynaklar:
