Güvenli Bağlanma Nedir?

Güvenli Bağlanma Nedir?

Erken yaşantımızda, bebeklik döneminde bakım verenin sıcaklığı, duyarlılığı sağlıklı bir yetişkinlik dönemi için oldukça önemlidir. Peki nedir bu duyarlılık? Bebeğin istek ve ihtiyaçlarına bakım verenin anında karşılık vermesidir ve bu bebeğin stresi yönetmesine, öz yeterliliğinin gelişmesine, benlik oluşumuna ve duygusal güvene katkı sağlar. Bakım verenin, bebeğin bu istek ve ihtiyaçlarına cevap vermesi kültürden kültüre değişebilen bir şeydir. Bakım veren ister bebeği kucağında tutsun, fiziksel teması yoğun bir şekilde karşılık versin, isterse bebeğe uzaktan karşılık versin bebek istek ve ihtiyaçlarına cevap verildiğini algıladığı sürece güvenli bağlanma gerçekleşebilir.   

Bebeklik döneminde gerçekleşen güvenli bağlanma daha çok bakım verenin bebeğin istek ve ihtiyaçları doğrultusundayken, çocukluk döneminde bu çocuğun bakım verenleriyle iletişim kurduğu, anlayıp anlaşılabildiği yönde psikolojik olarak evrilen bir süreçtir. Ergenlik döneminde ise ergenin kimlik arayışı, özgür olma çabasıyla beraber ebeveynin destekleyici tutumu sergilemesi de bu sürece eşlik eder. Gerçekleşen bağlanma zaman zaman değişebilir, değişmez değildir. Bakım verenlerin duyarlılığı arttıkça ya da azaldıkça değiştimi gözlemlemek mümkündür.   

Erken yaşantıda gerçekleşen güvenli bağlanmanın hem kişisel hem de toplumsal faydası gelecek yaşantımızda büyük önem taşır. Güvenli bağlanma gerçekleştiğinde kişi benlik saygısı, duygu düzenleme becerisi, psikolojik sağlamlık, olumlu kendilik algısı, problem çözme becerisi ve duyguları anlama gibi birçok gelişimi gösterebilir. Ayrıca diğer insanlarla etkileşim kurma, yakın ilişkiler kurma ve sürdürme becerisiyle toplumsal olarak da güvenli bağlanmanın olumlu etkilerini görebiliriz. 

Güvenli Bağlanma Dışında Diğer Bağlanma Stilleri 

Bağlanma yalnızca güvenli bağlanmayla sınırlı değildir. Dört model ile çeşitlilik gösterir. Bunlar bahsedildiği üzere güvenli bağlanma, saplantılı bağlanma, kayıtsız bağlanma ve korkulu bağlanmadır. Güvenli bağlanma hariç diğerleri güvensiz bağlanma kategorisine girer. Saplantılı bağlanma dediğimiz, kişinin kendisi hakkında olumsuz benlik modeli, başkaları hakkında olumlu algı modeli geliştirmesidir. Yani bu kişiler kendilerini sevilmeye layık görmezler, ilişkilerinde de adı üstünde saplantılı davranışlar sergilemektedirler. Kayıtsız bağlanma ise saplantılı bağlanmanın tam tersidir. Kişi kendi için olumlu algı modeli geliştirmişken, diğerleri için olumsuz algı modeli geliştirmiştir. Bu kişiler kendilerine değer verirken, başkalarına değer vermeyen bir tutum sergilerler. Korkulu bağlanma stilinde ise hem saplantılı hem de kayıtsız bağlanma stilini gözlemleyebiliriz ve korkulu bağlanma güvenli bağlanma stilinin tam tersidir.