kidologlogo

Duygu Düzenleme Nedir?

Duygu Düzenleme  

Duygu düzenleme kişinin hedeflerine ulaşması için duygusal tepkilerini kontrol edebilmesi, gösterdiği duygusal tepkileri gözlemleyip onlardan gerektiğinde çıkarım yapması, sözgelimi değerlendirebilmesidir.

Duygu düzenlemenin amacı ise duyguları değiştirmektir. Duygu düzenleme becerisi çocuğun sosyal çevresinden oldukça etkilenmektedir. Çocuklar özellikle çevresindeki en yakın kişilerin (bu genellikle bakım verenleridir), duygularını nasıl kontrol ettiklerini, yönettiklerini gözlemlerler ve bu da rol model almanın gerçekleştiği durumlardan bir tanesidir. Dolayısıyla duygularını yönetemeyen kişileri rol model alan çocuklar ileriki dönemlerinde kendileri de duygularını düzenleyememekle karşı karşıya kalabilirler. Örneğin sinirlendiğinde babasının vazoyu yere fırlattığını gören bir çocuk ileride öfkelendiği durumlarda öfke duygusunu düzenleyemeyip kırıp dökme davranışlarında bulunabilir, öfkesi şiddete dönüşebilir. Öte yandan sinirlendiğinde babasının birkaç saniye yalnız kalıp nefes egzersizi yaptığını gören çocuk ileride öfkelendiği durumlarda bu yöntemi uygulayabilir. 

 



Duygu Düzenleme Becerisinin Kazanımında Bağlanma Stilinin Etkisi 

Duygu düzenleme de bağlanma gibi yaşam boyu devam eden gelişimsel süreçlerden bir tanesidir ve birbirleriyle yakından ilişkilidirler. Yine duygu düzenleme ve bağlanma stilinin oluşumunda bakım verenin rolünün büyük olması iki gelişimsel sürecin bir başka ortak noktasıdır. Güvenli bağlanma stiline sahip olan çocuklar ileriki dönemlerinde kendilerine ve başkalarına güvenen, özerk, olumlu benlik algısına sahip, kişiler arası ilişkilerinde başarılı ve uyumlu davranışlar sergilerken güvensiz bağlanma stiline sahip çocuklar için bu durumun tam tersi söz konusudur. Bunun temel sebebi ise bakım verenin çocuğun fiziksel ve duygusal ihtiyaçlarına duyarlılık gösterip göstermediği ile ilgilidir. Ek olarak güvenli bağlanma stiline sahip olan çocukların bakım verenleri, çocuklarının söylediklerini can kulağıyla dinlediklerini belli ederler, söylediklerine saygı duyduklarını hissettirirler ve söylediklerinin kendileri için önemli olduğuna dair tavır takınırlar. Öte yandan güvensiz bağlanma stiline sahip çocukların bakım verenleri, çocukların kendilerini ifade etmesine imkan tanımazlar, onların sözlerini yarıda bölerler veya hiç dinlemezler, çocuk kendisini ifade edebilse bile eleştirel bir tavır takınırlar ve sözlerini dikkate almazlar. Bu çocuklar duygu düzenleme becerisi geliştirmede zayıf kalırken, güvenli bağlanma stiline sahip olan çocuklar duygu düzenleme becerilerini geliştirme konusunda daha güçlüdür.  

Bütün bunların sonucunda bakım verenlerin çocuklarının duygu düzenleme becerilerinin güçlü olmasını istedikleri noktada, literatür ışığında çocuğa nasıl davranacakları çok açık ve nettir. Öncelikle çocuğun fiziksel ve duygusal ihtiyaçlarına duyarlı olup güvenli bağlanmanın gerçekleşmesini sağlamaktır, bu çok temel bir gelişim sürecidir ve zaten bebeklik döneminde başlaması da bunun en büyük ve önemli kanıtıdır. Daha sonra bakım verenin kendi duygu düzenleme becerilerini duygularını yönetebilme, koruyabilme ve değiştirebilme bağlamında düzenleyebilmesi önemlidir çünkü çocuğa rol model olan sizlersiniz. Çocuğun kendisini ifade ettiği, size lalettayin bir konu gibi gelen bir konuda bile size anlattığı şeyleri (çünkü çocuk bunu anlatıyorsa onun için önemli olabilir), herhangi bir konuda fikirlerini söylediği durumlarda çocuğa ona dinlediğinizi hissettirmek, ona saygı duyduğunuzu belli etmek, eleştirel bir tavır takınmayarak kendisini özgürce ve rahatça ifade etmesini sağlamak duygu düzenleme becerilerinin güçlenmesinde faydalı olacaktır. 


İlginizi Çekebilir: Duygu Düzenleme Süreçleri

 

 

KAYNAKÇA

Karabacak, A. ve Demir, M. (2017). Özerklik, bağlanma stilleri, bilinçli farkındalık ve duygu düzenleme arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 12 (23), 273-274.

Yüksel, B. (2014). Kaygı belirtilerini açıklamada bağlanma pozitif ve negatif duygu düzenleme ve belirsizliğe tahammülsüzlük arasındaki ilişkiyi bütünleyici model arayışı. Yayınlanmış yüksek lisan tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. 

 

 

178329

Kişi Okudu

Merve Nur Sekmen
KidologLogo

TR

Teknik Destek
(10:00-23:59)

+90(850) 840 11 39

App Store

Google Play

Spotify

karekod

' Bilinçli ebeveynler mutlu nesiller '

* Kidolog E-Bülten Üyeliği ile Bizden Haberdar Olun

© 2024 kidolog.com /Tüm hakları saklıdır.