Daha İyi Bir Uyku Mümkün mü?

Uyku Nedir?

Psikolojik açıdan yaşadığınız sıkıntılar, aile yaşamınızdaki çatışmalar, iş yoğunluğunuz, sosyal çevrenizdeki baskılar uyku düzeninize yansıyabilir. Hayata karşı yaşadığınız güçlükler ve stresinizin uykunuza yansıması çok olağanüstü bir durum değildir. Çünkü uyku, yalnızca uyanık olma haline son verme işlemi değildir. Uykuya dalma süreci kompleks bir olaydır. Bunun için beyin sapınızdaki mekanizmanın harekete geçirilmesi gerekir. Hareket için kaslardan gerimin azaldığı sinyali gelir. Kas gerimi azalmazsa uykuya geçme süreciniz zorlaşır hatta imkansız hale gelir.

Genel olarak bakıldığında uyku, insan hayatının en temel faaliyetlerinden biridir. Yeni güne zinde başlamanız öncesindeki uykunun kalitesine bağlıdır. Uykunun kalitesi kadar süresi de önemlidir. Uyku süresi bireysel farklılıklara göre değişir. Ayrıca her yaşam döneminde bireylerin uyku ihtiyaçları farklıdır. Uyku ihtiyacı; bebeklerde 16 saat, 12 yaş ve sonrasında ise 8 saattir. 25 yaşa geldiğinde uyku saati 7’ye düşer. 45 yaştan itibaren ise bireylerde uyku ihtiyacı giderek azalmaya başlasa da en az 6,5 saat uyku halinde olmak gerekmektedir. Özellikle yaşlılık döneminde daha yüzeysel uyku görülür, uyku hali sık sık bölünür.

Uykuyla ilgili yanlış inançlar;

Bireyler isterlerse gürültüde uyumaya alışabilirler.

Sürekli gürültüde uyumaya çalışan birey sonunda bu duruma alışmış gibi görünebilir. Uykuya dalma süresi ne kadar kısalmış olsa da kalp, damar, sindirim sistemleri gürültüden etkilenmeye devam eder. Uyurken kalp olması gerekenden daha fazla atar, tansiyon yükselir. Uyku yüzeysel bir hal alır kalitesi düşer. Gürültüde uyumaya alışılabilir ancak bu sağlıklı değildir.

Egzersiz ya da spor faaliyetlerinin yapıldığı günlerde bireyler daha iyi uyurlar.

Hareketle yorulan insanın gece daha iyi uyuyacağı düşünülebilir. Bu durum yalnızca düzenli spor yapanlar için geçerlidir. Düzenli egzersiz ya da spor faaliyetinde bulunmayan birey yalnızca gece daha iyi uyumak için hareket ederse uyku düzenini bozar. Yorgunluğun insanları daha iyi uyutacağı inancı yanlıştır. Sabah çok erken saatte ve gecenin geç saatlerinde yapılan egzersizlerin uyku düzenine bir faydası yoktur.

Soğuk bir ortamda uyumak daha sağlıklıdır.

Bu inanç çok da yanlış değildir. Aşırı sıcak bir ortamda uyumanın zor olduğu doğrudur. Önemli olan ortamın ısısının dengesidir. İdeal ortam sıcaklığı 17-24 derecedir. 24 dereceden fazlası yüzeysel uykuya yol açarken 17 dereceden azı da hoşa gitmeyen rüyaların görülmesine sebep olabilir.

Daha iyi bir uyku için;

Yatağa yatmanın ve yataktan kalkmanın belirli bir düzeni olmalıdır. Alarmınızı hep aynı saate kurup -gece az uyumuş olsanız dahi- o saatte kalkmaya özen gösterin.

Düzenli egzersiz yapmak uykuya dalmayı kolaylaştırır. Ağır bir hareketi uykudan hemen önce yapmamaya çalışın.

Sindirim sistemi geceleri çalışırken zorlanır. Uykudan hemen önce bir şeyler atıştırmayın.

Kafeinin uyarıcı yönü vardır. Aynı zamanda fazla kafein tüketimi bağımlılık yapar. Her geçen gün daha fazla çay, kahve vb. içecekleri tüketmeye ihtiyaç duyarsınız. Tükettiğiniz bir bardaktaki kafeinin vücudunuzda yarıya indirilmesi için 4-5 saat kadar süre gerekmektedir. Yatmadan hemen önce kafein içeren içeceklerden uzak durmaya çalışın. Bu durum sizi fazlaca etkiliyorsa gün içinde de tüketim miktarınıza dikkat edin. Yatmadan önce bir şeyler içme alışkanlığı edindiyseniz fazla kaynatılmamış süt tercih edebilirsiniz. Ilık süt sindirim sisteminize de iyi gelecektir.

Uyku ilaçlarını çıkış yolu olarak görmek doğru değildir. Bunun için doktora başvurmalısınız. Başkasının önerisiyle ya da kendi kararınızla ilaçlara yönelmeyin. Uyku ilaçları, uykunun genel döngüsünü bozar. Kullanılması gerektiğinin kararını yalnızca uzman hekim verir.

Gevşeme teknikleri sizi rahatlatacaktır. Bununla ilgili makaleleri araştırabilirsiniz. Telefonunuza indireceğiniz çeşitli uygulamalardan da yararlanabilirsiniz. Doğru nefes almayı öğrenmek bunun için ilk adımdır. (Diyafram nefesi) Odanızı gün içerisinde havalandırmış olun ve uyumadan önce odayı gece boyu sabit kalacak ısıya ayarlayın.

Yattıktan kısa bir süre sonra tüm bunlar işe yaramıyor diye hemen yatağınızı terk etmeyin. En az 15 dakika sabit bir şekilde uyumasanız bile yatakta kalmaya çalışın. Bu durum sizi strese sokmaya başladığını hissederseniz yataktan kalkın. Kaygınızı azaltacak, dinlendirecek işlerle bir süre meşgul olun. Kitap okuyabilir, müzik dinleyebilirsiniz. Bunlar yerine atıştırmayı, televizyon açmayı tercih etmeyin. Uykusuzluk sizi yoruyor, günlük hayatınızı zorlaştırıyorsa vakit kaybetmeden hekime başvurun.