Çocuklarda Oyun Oynamanın Önemi
Çocuklarda Oyun
Her yaştaki insan için oyun önemlidir. Çünkü, yaşam oyunlarda biçimlenir ve anlam kazanır. Çocuklar için oyun eğlenceden çok daha büyük anlamlar taşır. Çocuk oyun oynayarak kendini keşfeder, geliştirir, dünyayı tanır ve dünyanın işleyişine uyum sağlamaya çalışır. Oyun çocuğun dilidir. Duygularını sözler ile aktarmak için gerekli olan bilişsel gelişimini henüz tamamlamamış olan çocuk için oyun duyguların dışa vurumu olur. Bununla birlikte zor ve korkutucu olan duygularını ve deneyimlerini seçtiği oyunlar ve oyuncaklar yoluyla yansıtır. Böylece, olumsuz duyguları ile baş etmeyi oyun içerisinde öğrenir. Sorun çözme ve beceriler oyun yoluyla gelişir. Çocuk günlük yaşantılarını benzer durumlar yaratarak ve bunların üstesinden gelerek denemeyi ve düzenlemeyi öğrenir.
Çocuğun gelişiminde oyunun bir çok alanda önemi vardır. Oyun çocuğun güven oluşturmasını, kendini mutlu, sevilen ve güvenli hissetmesini sağlar. Sosyal becerilerinin gelişmesi için oyun gereklidir. Oyun çocuğa deneme yanılma yoluyla doğruyu bulmayı, başladığı işi bitirmeyi ve bir şeyler başarmak için çaba gerektiğini öğretir. Kurallara uyma becerisi kazandırmak, iş birliği yapmayı,yardımlaşmayı ve paylaşmayı öğretmek oyunun çocuğun sosyal gelişimine yaptığı katkılardır. Çocuklar erişkin rollerine oyun oynayarak hazırlanır. Ayrıca oyunlar kazanma ve kaybetmeyi yaşayarak öğrendiği süreçlerdir.
Oyun çocuğun fiziksel gelişimine katkıda bulunur. Oyun sırasında çocuk hareket halindedir. Hareketli oyunlar çocukların kaslarının gelişimini sağlar. Çocuk,bedeninin, ellerinin, ayaklarının işlevini oyun oynayarak kazanır. Dengesini, el becerilerini oyunla geliştirir.
Oyun çocuk için aynı zamanda eğiticidir.Beyin gelişimi doğumdan sonra devam eder. Sinir hücreleri her yeni öğrenme ve deneyimle yeni bağlantılar yapar. Bu bağlantılar kullanıldıkça gelişir, kullanılmadığı zaman kaybolurlar. Oyun beyinde yeni bağlantılar oluşmasını sağlar. Bebeklikten itibaren çocukların tekrar tekrar oynadıkları oyunlar öğrenmelerinde en büyük etkenlerden biridir. Az-çok, büyük-küçük gibi kavramlar, şekiller, renkler oyun yolu ile öğrenilir.Oyun sırasındaki tekrarlamalar,denemeler onları kalıcı bilgiye dönüşür.Oyun oynamak; çocuklar için yemek yemek ve uyumak gibi doğal bir ihtiyaçtır.
Çocuklarımızı Oyun Konusunda Nasıl Yönlendirmeliyiz?
Bu süreçte ebeveynlerin yapması gerekenler:
1- Gün içerisinde hiçbir şekilde bölünmeyecek 10-15 dakikalık bir süre ayarlayın. Bu süre, her gün aynı saatlere denk gelsin.
2- Çocuğunuzun oyunu seçmesine izin verin. Kutu oyunları gibi net kuralları olan oyunları teşvik etmeyin.
3- Çocuğunuzu takip edin ve onun ne yaptığını dikkatli ve ilgili bir şekilde gözlemleyin.
4- Çocuğunuzun yaptıklarını gördüğünüzü ve bunlarla ilgilendiğinizi ona belirtin. ‘Arabanı çok dikkatli kullanıyorsun’ gibi.
5- Çocuğunuzun söylediklerini duyduğunuzu ve bunlarla ilgilendiğinizi ona belirtin: ‘Daha oynamak istiyorum’ dediğinde, siz ‘Özel zamanımız seni mutlu etti’ diyebilirsiniz.
6- Onun yaptıklarından ya da söylediklerinden hoşunuza gidenleri sözel olarak ödüllendirin.‘Yaptığın kırmızı araba çok hoşuma gitti’ gibi.
7- İstemediğiniz bir davranış gösterdiğinde bu davranışı sadece görmezden gelin (3. 4. 5. 6. Maddeleri yapmayı kesin). Yıkıcı bir davranışta bulunursa oyunu bırakın.
8- Çocuğunuza soru sormayın. ‘Neden bunu boyadın?’, ‘Ne yapıyorsun?’ gibi.
9- Öğretmeyin, yalnızca çocuğunuzun sizi yönlendirmesine müsaade edin.
10- O istediği takdirde onun oyununa katılın ancak oyunu asla yapılandırmayın.
