Çocuğumu Sorumluluk Sahibi Olarak Nasıl Yetiştiririm?

Ebeveynlerin ileride çocuklarından bekledikleri en önemli beceri aslında sorumluluk sahibi olmalarıdır. Peki, sorumluluk sahibi çocuk yetiştirmek için ne yapmak, hangi yaşta sorumluluk vermeye başlamak ve hangi yolları kullanmak gerekir?

Bebekler doğdukları andan itibaren çevrelerini izlemeye başlarlar. Yaş ve gelişimlerinin ilerlemesiyle birlikte çevresinde gördüklerini model alır ve uygularlar. Bu yüzden öncelikli olarak ebeveynler arasındaki yardımlaşma, iş bölümleri gibi davranışlar çocukların doğru model alması için önemlidir. Çocukların görebileceği ve anlamlandırabileceği bir çerçeve sunmak sorumluluk becerilerinin kazanımı için ilk aşamadır.

 Küçük yaşlardan itibaren çocuklara yaşları ve gelişimlerine uygun sorumluluklar vermek bu becerinin kazandırılabilmesi için ikinci aşamadır. Özellikle on iki aydan itibaren yürüme ve konuşma becerisinin meydana gelmesi ile çocuklarda bağımsız bir şekilde süreci ilerletme istekleri oluşmaktadır. Ayrıca bir şeyleri yapabildiklerini ebeveynlerine göstermek isterler. Bu gelişimin getirdiği bir süreçtir. Bu süreç karşısında tehlike oluşturabilecek durumlar ortadan kaldırılıp fırsat verilmesi önemlidir. Bir tabağı mutfaktan masaya koymak çocuklar için harika bir beceridir ve başarıdır. Bu başarıyı ve çocukların bağımsızlık arzularını engellememek gerekir. Sürekli bir engelle karşılaşan, ‘’ay dur sen düşürürsün, ben yapayım’’ gibi masumane sözcüklere maruz kalan çocuklar artık davranışı yapmaya karşı şüphe duymaya başlarlar. Bu yüzden sihirli kavramımız ‘’fırsat verme’’yi her zaman kullanmalıyız. Bu sorumlulukları verirken küçük yaştaki çocukların el göz koordinasyonunun zayıf olduğu gözden çıkartılmamalı ve ufak tefek kazaların meydana gelebileceği unutulmamalıdır. Bu durumda da çocuğun içinde bulunduğu gelişim özelliklerini bilmek ve ona uygun davranmak önemlidir.

Küçük yaşlarda masaya çatal, kaşık taşımakla başlayan sorumluluk becerileri çantasını toplama, ödevlerini yapma, işyerindeki gereksinimlerini yerine getirme gibi sorumlulukları içerecek şekilde devam etmektedir. Zamanında çocuklara fırsat tanıyarak verilen sorumluluklar, yetişkinlik döneminde sorumluluk sahibi olmanın alt yapısını oluşturacaktır.