Çocuğuma Yetebiliyor Muyum?

Ebeveynler sürekli iyi anne ve iyi baba olmak için uğraşırlar. Hatta bazen mükemmel anne baba olmak gibi bir uğraşa girerler. Kitaplar okur, uzmanları takip eder, çevresinden sürekli bilgi edinmeye çalışırlar. İçlerinden hep ‘Ben doğru yapıyor muyum? Çocuğuma yetebiliyor muyum?’ sorularını sorarlar. Hatta çoğu zaman kendilerini diğer ebeveynlerle kıyaslarlar. Çevrelerinden duydukları gördükleri her artı bilgi üzerlerinde baskı oluşturur ve yetersizlik duygusunu kamçılar. Bu duyguyla daha fazlasını yapmaya çalışırlar ama bu sefer de algıları daha da fazlasını yapan diğer ebeveynleri seçer. Onları gördükçe yeniden yetersizlik duygusuna kapılırlar. Lütfen bu kısır döngüye ‘DUR’ deyin. Çünkü siz biriciksiniz eşiniz, çocuğunuz biricik. Bu evrene sizden bir tane daha gelmedi ve gelmeyecek. Siz eşinizi seçtiniz ve artık bu aile de biricik. Çocuğunuz oldu ve o da sizin genlerinizi taşıyan bir biricik. Bu kadar öznelliğin arasında bir başka ailedeki, bir başka çocuktaki farklılıklar kulağa çok doğal gelmiyor mu?

Bırakın diğer çocuklar koşarken sizin çocuğunuz yürüsün, bırakın diğer ebeveynler üç çocukla tatilden tatile giderken siz bir çocukla markete bile gidemiyor olun. Çünkü ne olursa olsun kuşlar uçar, balıklar yüzer ve çocuklar büyür. Mükemmel ebeveyn olmaya çalışmayın. Çünkü öyle bir şey yok.

Bu konuyla ilgili psikolojide önemli bir kavram vardır: ‘Yeterince iyi ebeveyn.’ Ne az ne çok, ihtiyacın karşılandığı kadar. Bir çocuğun her dönem ihtiyaçları değişir ancak her zaman var olan iki temel ihtiyacı vardır: ‘Koşulsuz sevgi ve değerli olduğunu hissetme’. Tüm ebeveynlik kitaplarında okuduğunuz, neleri yapmanız neleri yapmamanız gerektiğinin söylendiği her şey aslında bu iki ihtiyaca çıkar.

Ağlayan bebeğinizi kucağınıza alıp sakinleştirmek, yemek yaparken yanınıza gelip yaptığı resmi göstermeye çalışan çocuğunuzun göz hizasına inip resmi çok beğendiğinizi söyleyip teşekkür etmek, oyun oynayan çocuğunuzun uçsuz bucaksız hayal dünyasına dokunmadan onun uçak yaptığı topu artık uçak olarak kabul etmek, çizdiği resimde bulutlar mor olmaz diye uyarmamak…

Tüm bunlar çocuğunuzun kendini değerli ve biricik hissetmesini sağlar. Yaptıklarının, fikirlerinin önemsendiğini hisseder. Böylece kendi olmayı ve sadece kendi gibi olduğu için sevildiğini hisseder. Ebeveynler beslenmesinden bakım ihtiyacına, oyuncaklarından yaptırdıkları aktivitelere, gönderdikleri kurslardan aldıkları kıyafetlere kadar her şeyde en doğru en sağlıklı en yararlı olanı arayıp bulmaya çalışır.

Ancak çocuğunuzun fiziksel ve ruhsal sağlık bütünlüğü için ihtiyacı olan en temel şey: Siz ve sevginiz. Sosyal medyada, çevrenizde gördüğünüz mükemmel anne ve baba figürlerinin bir yanılsama olduğunu fark edin. Çocuğunuzu dinleyin, kalpten dinleyin. Siz zaten onun ihtiyacının ne olduğunu anlayacaksınız. İhtiyacını giderin ve çocuğunuza sıkıca sarılın. Bunu yaptığınızda siz ‘ yeterince iyi ebeveyn’sizniz demektir ve çocuğunuz için bu yeterlidir. Mükemmel olma zorunluluğunun getirdiği baskı, stres, suçlama hisleri ortadan kalktığında kendinizi hafiflemiş ve mutlu hissedeceksiniz.

Biz mükemmel ebeveynler değil mutlu ebeveynler istiyoruz. Mutlu ebeveyn mutlu çocuk demek, biliyoruz.

Psikolog Büşra Köse