kidologlogo

Boşanmanın Çocuk Üzerindeki Etkileri

Boşanmanın çocuklar üzerindeki etkisi, son yıllarda boşanma oranlarının artmasıyla birlikte ebeveynler tarafından sıklıkla merak edilmektedir. Bunun temel sebebi ise ebeveynlerin, boşanma sürecinin olumsuzluğunu çocuğuna yansıtmak istememesidir. Çocuklar boşanma sürecinden ciddi manada olumsuz olarak etkilenebilir. Ebeveynlerin alacağı tutum, bu süreci çocuk için daha kolay ya da daha zor kılabilir.

Boşanmanın çocuklar üzerindeki etkisi çok farklı şekillerde kendisini gösterebilir. En yaygın etki ise kabullenmemektedir. Bazı çocuklar boşanmanın sorumlusu olarak kendisini görebilir. Bu gibi durumlarda ebeveynlerin tutumu daha da önem kazanmaktadır. Çocuğa suçlunun o olmadığı, ayrılma yaşansa dahi her daim onun yanında olacakları uygun şekilde izah edilmelidir.

Elbette bu süreç çok daha karmaşık olabilir. Sürekli kavga eden ebeveynler, çocuklarda boşanma psikolojisini daha kötü bir hale getirebilir. Arada kalmış gibi hisseden çocuklar daha fazla olumsuz psikolojik etkiye maruz kalabilir.

Bu yazımda, boşanmanın çocuklar üzerindeki etkisi üzerine detaylı bilgilere yer vereceğim. Boşanma ve çocuk psikolojisi arasındaki bağlantının yanı sıra bu dönemde neler yapılması gerektiğini de gelin hep birlikte inceleyelim.



Boşanmada Çocuğun Psikolojisi Nasıl Etkilenir?

Boşanmanın çocuk üzerindeki etkisi genellikle olumsuz temellere dayanır. Bu olumsuzluklar, ebeveynlerin süreci yönetimine bağlı olarak çocuğun psikolojisini daha az ya da daha çok etkileyebilir. Anne ve babanın sürekli kavga etmesi, alışılagelen aile ortamının bozulması çocuklarda da öfke, mutsuzluk ve huzursuzluk gibi duyguları tetikler.

Anne babası ayrılan çocuğun psikolojisi şu şekillerde etkilenebilir;

·      Depresyon

·      Uyku problemleri

·      Yeme problemleri

·      Kaygı bozukluğu

·      Öfke

·      Özgüven sorunu

·      Sosyal yaşantıdan uzaklaşma

·      Davranış bozuklukları

·      Özellikle ergen çocuklarda alkol ve madde kullanımı

·      Altını ıslatma

·      Çevreye karşı güven sorunları

·      Çeşitli fobiler



1.    Okul Öncesi Dönemde Boşanmanın Çocuklara Etkileri

Boşanma çocuğu nasıl etkiler sorusunun her yaş grubunda çocuk için farklı yanıtları olacaktır. Okul öncesi yani 0-5 yaşarasındaki çocuklara etkilerinin başında duygusal zorluklar gelir. Bu yaşta, boşanma çocuklarda duygusal belirsizlik ve karmaşaya yol açabilir. Çocuklar ayrılığında nedenini tam anlamasa da alışkanlıkların değişmesi nedeniyle duygusal sarsıntı yaşarlar.

Duygusal değişimlerin yanı sıra davranışsal bazı değişimler de gözünüze çarpabilir. Yemek, uyku ve tuvalet alışkanlıklarında değişimler bunların başlıcasıdır. Ayrıca dikkat dağılma ve öğrenme sürecinde zorluklarda boşanmayla birlikte ortaya çıkabilir. Boşanmanın çocuklar üzerindeki etkisinin en yoğun olduğu alanlardan biri de bağlanma zorluklarıdır. Ebeveynleri boşanan 0-5 yaş grubundaki çocuklar, ebeveynlerine yönelik güven duygusunu yitirebilir.



2.    İlkokul Çağındaki Çocuklarda Boşanmanın Etkileri

Boşanmanın çocuklar üzerindeki etkisi, ilkokul dönemi yani 6-12 yaş arasında da ciddi belirtilerle ortaya çıkabilir. Bu dönemdeki çocuklar boşanmayı daha iyi kavrarlar. Buna karşın anksiyete, depresyon ve öfke gibi duygusal sorunlar yaşayabilirler. Bu dönemdeki çocuklarda suçluluk hissi de ortaya çıkabilir.

İlkokul çağındaki çocuklarda boşanma sürece akademik performansının düşmesine neden olabilir. Boşanma sonucunda çocukta motivasyon ve dikkat eksiliği, okula karşı ilgi azalması yaşanabilir.

Ayrılıkta çocuğun psikolojisi sosyal açıdan da zorlanır. Çocuk, arkadaşları ve sosyal çevresiyle zorluk yaşar. Dışlanma hissine kapılabilir.



3.    Ergenlik Dönemindeki Çocuklarda Boşanmanın Etkileri

Ergenlik yani 13-18 yaş arasındaki dönemde boşanmanın çocuklara etkisi çok daha yoğun olabilir. Ergenlerde boşanma çok karmaşık şekilde ilerleyebilir. Hali hazırdaki kimlik arayışı çok daha üst noktaya çıkabileceği gibi bu dönemde çocuklar kendini yetersiz hissedebilir.

Ergenliğin zaten duygusal bir dönem olması, bu süreci psikolojik açıdan içinden çıkılmaz hale getirebilir. Boşanma çocuk üzerinde depresyon, öfke, intikam, anksiyete gibi etkilere sebep olabilir. Ayrıca bu dönemde öfke patlaması, tehlikeli davranışlar, isyankarlık ve akademik yaşamda başarısızlıklar ortaya çıkabilir. Dikkat eksikliği, motivasyon düşüşü, okula ilginin azalması sık karşılaşılan sıkıntılar arasındadır. Ayrıca romantik ve sosyal ilişkilerinde de güvensizlik ve bağlanma problemleri ortaya çıkabilir.



Boşanmanın Çocuklar Üzerindeki Etkisi En Aza Nasıl İndirilir?

Anne baba ayrı olan erkek çocuğun psikolojisi ile kız çocuğunun psikolojisi arasında bazı farklılıklar vardır. Buna karşın bazı benzer önlemler alarak, boşanmanın çocuk üzerindeki etkisini minimuma indirmek mümkündür.

Boşanmanın çocuklar üzerindeki etkisi, ebeveynlerin süreci nasıl yönettiğiyle doğrudan ilgilidir. Anne ve babanın olumsuz etkileri en aza indirgeyebilmesi için çocuğuna karşı açık, net ve şeffaf davranmalıdır. Süreç anlaşılır ve sakin bir şekilde anlatılmalıdır. Ebeveynler boşanmanın çocuktan ayrılmak anlamına gelmediğini anlatmalı ve daima sevgiyle yaklaşmalıdır.

Boşanmada çocuk psikolojisi, suçluluk şeklinde kendini gösterebilir. Çocuk kendinin yaptığı hata dolayısıyla ebeveynlerinin boşandığını düşünmeye meyillidir. Bu nedenle çocuğa bu durumun böyle olmadığı, anne ve babanın iki birey olarak buna karar verdikleri anlatılmalıdır. Boşanmış aile çocuğu psikolojisi, her çocuğu az ya da çok etkileyecektir. Ancak anne ve babanın birbiri hakkında kötü yorumlarda bulundurması, olumsuz etkinin artmasına sebep olur. Bu nedenle ebeveynler birbiri hakkında kötü konuşmamalı, çocuğun anne ya da babasıyla görüşmesi kısıtlanmamadır.

Ebeveynleri boşanan çocuklarsa; mutsuzluk, öfke, davranış bozuklukları, uyku sorunları, iştahsızlık gibi sorunlar gözlemlenebilir. Ebeveynlerin böylesi durumlarda çocuğa kızmak, ceza vermek yerine hoşgörülü ve destekleyici olması gerekir. Durum ciddi boyutlara ulaşmışsa mutlaka bir uzmandan yardım almalısınız.



Boşanma Süreci Çocuklar İçin Nasıl Daha Anlaşılır Kılınır?

Boşanma süreci çocuklar için oldukça zorludur. Bu nedenle ebeveynlerin destekleyici olması gerekir. Boşanmayı çocuklar için daha anlaşılır kılmak istiyorsanız bazı adımlar atabilirsiniz. Bu adımlar şu şekilde sıralanabilir;

·      Çocuğunuza boşanma sürecini açıklarken, dürüst bir iletişim kurmalısınız. Çocuklar, sizin neden boşandığınızı anlamaya çalışacaktır. Bunu kolaylaştırmak için basit ve anlaşılır bir dil kullanmalısınız. Çocuğunuzun tüm sorularına sabırlı bir şekilde yanıt vermeli ve duygularını ifade etmesine izin vermelisiniz.

·      Çocuğunuzun bu süreçte birçok farklı duyguyu yaşayabilir. Çocuklarınızın duygularını anlamaya çalışarak ona destek olmalısınız. Bu sayede çocuğunuz duygularının normal olduğunu daha rahat anlayacaktır.

·      Çocuğunuza karşı tarafız olmalı ve her iki ebeveynin de sevgisini hissetmesi için ona yardımcı olmalısınız. Çocuğa, boşanma konusunda onun hiçbir suçu olmadığını ve bunun tamamen anne-babanın kararı olduğunu anlatmalısınız.

·      Boşanma süreci boyunca çocuğa stabil, rutin oluşturabileceği güvenilir bir ortam yaratmalısınız. Çocuk okul, uyku gibi rutinlerine devam etmeli.

·      Boşanmanın çocuklar üzerindeki etkisi genellikle negatiftir. Bu süreci atlatmasında profesyonel destek almak gerekebilir. Profesyonel destek sayesinde çok daha kolay atlatılabilecek bir süreçtir.

Boşanma sürecinde, her çocuğun tepkisi farklı olabilir. Kimi zaman çocuklar duruma hemen adapte olur kimi zamansa çok daha zorlanabilir. Bu süreçte çocuğa sevgiyle yaklaşmak ve sabır göstermek, süreci kolay atlatabilmesi açısından faydalı olacaktır.

***

* Bu içeriğin hazırlanmasında Kidolog Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.

* Web sitemizde yer alan bu yazılar, tanı ve tedavi amacı taşımamaktadır. Sayfada tedavi edici sağlık hizmetleri konusunda herhangi öğeye yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi konusundaki tüm işlemleriniz için bir uzmana başvurmalısınız.

Kaynaklar

National Library of Medicine

The Wave Clinic

University of İllinois Chicago

538979

Kişi Okudu

Gözde Ünlüer
KidologLogo

Teknik Destek
(10:00-23:59)

+90(850) 840 11 39

App Store

Google Play

Spotify

karekod

' Bilinçli ebeveynler mutlu nesiller '

* Kidolog E-Bülten Üyeliği ile Bizden Haberdar Olun

© 2024 kidolog.com /Tüm hakları saklıdır.