Grup Terapisi Nedir? Nasıl Yapılır?

Grup terapisi, temel olarak destekleyici bir ortamda, benzer sorunları olan insanların arasında etkileşimi sağlar. Terapistler eşliğindeki bu ortam, kişilerarası öğrenme ve ilişki açısından oldukça etkili bir terapi yöntemi sunar. Bireysel terapiden farklı bir yöntem olan grup terapisi, bireysel terapiye başvuranlar açsından da oldukça faydalı olabilir. Bu yöntemde, bireylerin davranışsal ve sözel girişimlerle semptomları giderilmeye çalışılır. Ayrıca uyuma yönelik olmayan davranışların değiştirilmesi hedeflenir.

Bu yazımızda “grup terapisi nedir?” sorusunun yanı sıra, faydaları, sınıflandırması ve nasıl yapıldığına da değineceğiz. Ayrıca gruba katılımla ilgili olarak merak edilen soruların yanıtlarını vereceğiz.

Grup Terapisi Nedir?

Grup terapisi, genellikle 3 ila 20 kişinin, bir tema çevresinde bir araya gelerek; sıkıntılarını, sorunlarını ve yaşamsal pratiklerini paylaştıkları bir terapi sürecidir. Grup şeklinde yapılan terapinin, bireysel terapiye göre daha farklı faydaları vardır. Bireysel terapide çözülemeyen kimi sorunlarda, grup terapisi daha anlamlı çözümler sunabilir.

Ortak bir konuda sıkıntı yaşayan bireylerden oluşan gruplarda, benzer yaşanmışlıklar ortaya çıkar. Grup terapisi; madde bağımlılığı, alkol bağımlılığı, cinsel istismar, fobi, kaygı bozukluğu ve depresyon gibi konular üzerine yapılabilir. Bu terapi yönteminde temek amaç, bireyin sorunlarına derinlemesine anlamasıdır. Kendisine benzer sıkıntılar yaşayanlarla bir araya gelerek, paylaşımda bulunan bireyler, yalnız olmadıklarını fark eder. Bunun ardından ise çözüm aşamalarına geçilir.

Grup halinde terapinin en önemli noktası paylaşımdır. Terapiye katılanlar, sorunları ve yaşam pratikleriyle ilgili paylaşım yaparlar. Bu sayede farkındalığın artırılması amacıyla geri bildirim alırlar. Grup terapisi etkinlikleri sayesinde kişiler, yaşadıkları sorunlara ilişkin ortak bir çözüm geliştirirler.

Terapiye katılanlar, kendi sorunlarının yanı sıra diğer bireylerin sorunlarını da dinler. Bu da empati kurmasını ve yalnız olmadığını fark etmesini sağlar. Böylece bütün grup benzer sorunlara karşı çözüm arayışına girer. Grup terapisinde, alanında eğitim almış bir terapist gözlemi şarttır. Terapist, terapiyi yönlendirerek, gruptaki kişileri paylaşım konusunda cesaretlendirir ve yol gösterir.

Grup Terapisinin Faydaları Nelerdir?

Grup terapisinin bireylerin üzerinde birçok farklı olumlu etkisi vardır. Bu faydalar kısaca şu şekilde özetlenebilir;

• Grup terapisi, insanların diğer danışanlarla paylaşım yapmasına olanak tanır. Grup üyeleri tarafından destek gören bireyler, sorunlarını aşmak konusunda daha motive hisseder.
• Özellikle sosyalleşmekte sorun yaşayanların, daha rahat hissetmelerini sağlayan bir ortamdır. Benzer sorunlar yaşayanlar çok daha kolay anlaşırlar.
• Bireyler, kendi başlarına çözüm bulamadıkları sorunlarla, diğerlerinin nasıl baş ettiğini ve nasıl yollar denediğini görür. Böylece daha kolay çözüm yolları bulur.
• Grup terapisi, aynı sorunları yaşayan kişilerin, kendilerini daha normal hissetmelerini sağlar.
• Bu terapi yönteminde terapist, bireylerin topluluk içinde nasıl davranışlar sergilediğini çok daha iyi gözlemleyebilir. Bu terapiler, gündelik hayatın bir simülasyonu gibidir. Bu sayede terapistler, bireylerin günlük yaşamlarındaki tepkilerini ve davranışlarını daha doğru bir şekilde fark edebilir.

Grup Terapisi Nasıl Sınıflandırılır?

Grup terapisi dört farklı şekilde sınıflandırılabilir. Bunlar; amacına, türüne, danışan seçimine ve süreye bağlıdır.

Grup terapilerine amaca bağlı olarak kişilik gelişiminin tamamlanması, ikili ilişkilerin düzeltilmesi ve belirtilerin iyileştirilmesi olmak üzere 3 farklı şekilde yapılabilir. Türlere göre ise; destekleyici, grup psikoanalizi, analitik grup terapi, transaksiyonel grup terapisi, davranışsal-bilişsel terapi gibi farklı şekillerde sınıflandırılabilir.

Danışan seçimine bağlı olarak sınıflandırmada ortak bir konu ya da rahatsızlık mevzu bahistir. Bu yeme bozukluğu, madde bağımlılığı, yas problemleri ya da depresyon gibi çeşitli konular olabilir. Son olarak grup terapileri sürelerine bağlı olarak değişiklik gösterir. Terapiler, açık uçlu ve bir süreye bağlı kalmaksızın yapılabilirler.

Açık uçlu olan grup terapileri genel olarak psikolojik rahatsızlıkları bulunan ve sıkıntıları ciddi düzeylerde olan kişiler için uygulanır. Bu terapiler hafta 2-3 kez uygulanabilir. Genellikle anksiteye ve depresyon gibi sorunlarda kullanılan yöntemlerden biridir. Grup terapisinin toplam süresi ise kişinin gelişimine bağlı olarak değişir. Yıllarca süren terapiler olduğu gibi, kısa sürede sonuç alınan çalışmalar da vardır.

Grup Terapisi Konuları Nelerdir?

Bu terapi biçimi birçok farklı psikolojik hastalıkta ve ilişkisel sorunda kullanılmaktadır. Bu sorunlardan bazıları şu şekildedir;

• Kişilik bozuklukları,
• Duygudurm bozuklukları,
• Travmaya bağlı stres bozuklukları,
• Anksiyete bozuklukları,
• Uyku bozuklukları,
• Yeme bozuklukları,
•  Madde ve alkol bağımlılığı,
• Yas ve kayıp sorunları,
• Çocukluk travmaları,
• Cinselliğe bağlı sorunlar,
• Duygu duruma bağlı fiziksel rahatsızlıklar,
• Uyum sorunları,
• İkili ilişkilerde yaşanan sorunlar,
• Kronik rahatsızlığı bulunan kişilerin yaşadığı sorunlar,
• Kronik hasta yakınlarına destek ve yardım,
• Kişisel gelişim, özşefkat, özgüven kazanma.

Grup Terapisi Nasıl Yapılır?

Grup terapisinde öncelikle terapist bir konu belirler. Konuya bağlı olarak hangi sorunlara sahip kişilerin gruba katılacağı belirlenir. Bu aşamada terapist, danışanıyla birebir görüşmeler yaparak gruba uygun olmadığını değerlendirir. Değerlendirme aşamasında danışanlara kimi testler de uygulanabilir. Bu testlerin sonucunda kişilik bozukluğu, öfke, fiziksel şiddet gibi sorunlar varsa, terapist danışanı farklı bir gruba ya da bireysel terapiye alabilir. Psikoterapist tarafından uygun olan kişiler ise grupla birlikte terapiye dâhil edilebilir.

Terapinin uygulama aşamasında ise, psikoterapist etkili bir rol oynayabileceği gibi yalnızca gözlem de yapabilir. Bu durum psikoterapistin rolüne bağlı olarak değişkenlik gösterir. Terapistin etkin bir rol üstlendiği terapiler genellikle sorularla başlar. Terapide bireylerin yaşamsal pratikleriyle ilgili olarak paylaşımlar yapması beklenir. Danışanlar paylaşım yaptıkça, daha fazla empati ve çözüm ortaya çıkar. Kendine kendine yardım olarak adlandırılan terapilerde ise terapist yardımı ya da gözlemi yoktur.

Bunların yanı sıra iki terapistin birden bulunduğu grup terapileri de vardır. Bu terapilerde genellikle terapistin biri pasif diğeri ise aktif bir rol üstlenir. Pasif terapist gözlem yaparken, aktif olan ise gözlemci olarak bulur.

Grup terapileri açık ya da kapalı şekilde düzenlenebilir. Açık terapilerde, terapi sırasında dışarıdan gelecek katılımcılara da yer verilir. Bu yöntemde gruptan bir danışan ayrıldığında başka bir kişi dâhil edilir. Kapalı grup terapisinde ise grubun oluşmasının ardından başka birinin dâhil olmasına izin verilmez. Bunun temel nedeni, güven duygusunun oluşması ve danışanların dışarıdan gelenlere karşı çekingen davranacağı için uyumun bozulmasıdır. Kapalı gruplarda danışanlar ayrılsa dahi, yeni danışanlar kabul edilmezler.

Grup Terapisine Katılım

Grup şeklindeki terapilere katılım için öncelikle doktorunuzdan ya da psikoloğunuzdan tavsiyeler isteyebilirsiniz. Bununla birlikte grup terapisi seçmeden önce dikkat etmeniz gereken bazı konular vardır. Açık grupta mı kapalı grupta mı yer almak istiyorsunuz, grup terapisi sizin için yeterli olacak mı, ne kadar paylaşmak istiyorsunuz gibi konulara önceden karar vermelisiniz.

Açık Grup Mu Kapalı Grup Mu Tercih Etmelisiniz?

Hem kapalı hem de açık grupların farklı avantajları vardır. Açık bir gruba katılmanız, diğer bireyleri tanımak için daha iyi bir süreç sağlayabilir. Kapalı gruplara katılmak adına belirli bir süre beklemeniz gerekebilir. Bununla birlikte, kendinizi sürekli olarak yeni gelen insanların yanında daha rahatsız hissedecekseniz kapalı gruplar sizin için ideal olabilir.

Grupta Kaç Kişi Olacak?

Grup terapilerinde genellikle 3 ila 20 arasında insan bulunur. Küçük bir grubu tercih etmeniz, sorunlarınıza daha fazla odaklanma imkânı tanıyacaktır. Büyük bir grup ise fikir düzeyinde daha fazla farklılık ve öneri sağlayacaktır. Sayısal olarak nasıl bir grupta bulunmak istediğiniz tamamen beklentilerinizle ve sizinle alakalıdır.

Grup Terapisi Yeterli Olacak Mı?

Hem grup hem de bireysel terapilere katılmanız, sizin için faydalı olacaktır. Bununla birlikte herhangi bir terapi biçiminin yeterli ya da yetersiz olması tamamen kişiseldir. Bu duruma karar verecek olan tamamen sizin gelişiminiz ve terapistinizin görüşleri olacaktır.

Ne Kadar Paylaşmam Gerekir?

Grup şeklinde yapılan terapilerde temek kural gizliliktir. Bununla birlikte, kişisel bilgilerinizi paylaşırken daima dikkatli olmanız gerekir. Hikayenizi paylaşırken daima dürüst ve açık olduğunuzdan emin olmalısınız. Ne kadarını paylaşacağınız ise tamamen size kalmıştır. Genellikle grup terapisi ısınma oyunları başlar. Bu sayede diğer insanlara alışma süreciniz hızlanabilir. Başlarda grup üyeleri yabancı olarak görülürken, zamanda güvenilir insanlar haline gelecektir. Bu nedenle kendinizi rahat ve hazır hissedeceğiniz ölçüde paylaşmanız daha iyi olacaktır.

Grup terapisine katılmak isteyip istemediğinizden emin değilseniz, uzmanlarımızdan randevu alabilir, aklınızdaki tüm soruları psikologunuza danışabilirsiniz.